x
image
თორ ნიკე
ვინ არიან ლაზები? (ნაწილი III)

ვინ არიან ლაზები? (ნაწილი III)


აგათია სქოლასტიკოსი თავის თზხულებაში ყველგან კოლხს ლაზის მნიშვნელობით იყენებს. აიეტ ლაზი კი თავის სამშობლოს კოლხთა ქვეყანას უწოდებს. იგი ასე მიმართავს თავის თანამემამულეებს:

"გაქრა კოლხთა ძველი ღირსება და ამიერიდან ვეღარ ვეღირსებით იმას, რომ სხვას ვმბრძანებლობდეთ. მე ვინატრებდი, კოლხეთის სახელმწიფოს რომ ჰქონოდა ძველი ძლიერება და არ დასჭირვებოდა უცხო და გარეშე დახმარება."


აგათია ლაზ ფარტაძს უწოდებს "კოლხთა შორის გავლენიანს, გონიერს და თავისი ქცევით მეტად მდაბიურს."


ფარტაძი ლაზების თათბირზე თავის თანამემამულეებს მიმართავს როგორც კოლხებს. იგი ასე იწყებს თავის სიტყვას:

"ჩვეულებრივი ამბავი დაგემართათ კოლხებო, რომ მეტად მოხერხებულად და წარმტაცად თქმულმა სიტყვებმა გონება შეგირყიეს." - შემდეგ კი განაგრძობს - "თქვენ კი კოლხებო, არასდროს უნდა დაუკავშიროთ თქვენი აზრები გარეშე მოსაზრებებს, ჰოდა, აბა რის გულისთვის უნდა გადავიდეთ კოლხებო სპარსელთა მხარეს?! ეს არ შეშვენის მეფეს... ისიც ლაზთა მეფეს, მით უმეტეს გუბაზს! ის რომ აქ იყოს, უეჭველია, იგი, როგორც ღვთისნიერი და გონიერი ადამიანი გაგვკიცხავდა ჩვენ ამგვარი ზრახვებისათვის. მოგვიწოდებდა - აღვჭურვილიყავით კოლხის თავისუფალი შეგნებით."


აგათია სქოლასტიკოსის თხზულებაში ასეთი ადგილები მრავლად მოიპოვება. იგი სიტყვა კოლხს უფრო ხშიად იყენებს ლაზების მისამართით, ვიდრე ლაზს.


კოლხეთს ლაზიკასთან აიგივებს VII საუკუნის ანონიმი ისტორიკოსიც. იგი წერს: "კოლხეთი - მდაბიურად ლაზიკა."


გიორგი სინგელოზი (VIII ს-ის ბოლო IX ს-ის დასაწყისი) წერს: "კოლხიკე, ესეიგი ლაზიკე"


ბერძენი მწერლის, ლიკოფრონი ქალკიდეკელის (ძვ.წ. IV - III სს.) პოემის - "ალექსანდრას" კომენტირებისას იოანე ცეცე (1110 - 1180 წწ.) გადმოგვცემს:

"კოლხები ინდოელი სკვითები არიან. მათ ლაზებიც ეწოდებათ."

სხვაგან კი წერს: "კოლხები, რომელთაც ლაზებსაც ეძახიან."

"კოლხები ლაზური ტომია."




ასევე დაგაინტერესებთ:

1. ვინ არიან ლაზები? (ნაწილი I)

2. ვინ არიან ლაზები? (ნაწილი II)

3. ვარდან მამიკონიანი და შუშანიკი ლაზები იყვნენ



ავტორი: თორნიკე ფხალაძე


1
528
3-ს მოსწონს
ავტორი:თორ ნიკე
თორ ნიკე
528
  
2021, 7 იანვარი, 23:03
Who are Laz people? (Part 3)
Agatha the scholastic uses Colchis in the sense of Laz everywhere in her poetry. Aeetes Laz calls his homeland the country of the Colchians. He addresses his compatriots as follows:
"The old dignity of the Colchians has disappeared and from now on we can no longer make others respect our commands. I wished that the state of Colchis had the old strength and would not need foreign and outside help."
Agatia calls Laz Partadzi "influential, wise among the Colchians and very humble in his behavior."
Partadzi addresses his compatriots as Colchians at the Laz meeting. He begins his speech like this:
"A common story has befallen you, Colchis, that the words spoken very conveniently and successfully have shaken your mind." - Then he continues - "You Colchis, you should never connect your thoughts with opinions without it, so, why should we go to the Colchis side of the Persians?!" Undoubtedly, he, as a pious and wise man, rebuked us for such intentions. He called us - to be equipped with the free consciousness of Colchis."
There are many such places in the works of Agatha Scholasticus. He uses the word Colchis more often to refer to Laz than to Laz.
Colchis is also equated with Lazica by an anonymous 7th century historian. He writes: "Colchis - commonly named as Lazica."
George Singelos (beginning of the late IX century) writes:
Commenting on the poem "Alexandra" by the Greek writer Lycophron Chalcidian (IV - III centuries BC), John Tsetse (1110 - 1180 BC) tells us:
"The Colchians are Indian Scythians. They are also called Laz."
Elsewhere he writes: "The Colchians, also called Laz."
"The Colchians are a Laz tribe."
0 1 1