საზოგადოებრივი ვიკინგები საქართველოში 2018, 13 ივლისი, 2:32 სასირეთის ბრძოლა გაინტერესებთ რატომ ვერ იქცა საქართველოში "ვიკინგი" - დაუმარცხებელის სინონიმად ისე, როგორც ეს ევროპის სხვა ქვეყნებში იყო? აი რაშია საქმე - 1047 წელს საქართველოში სამოქალაქო ომი მძვინვარებდა მეფე ბაგრატ მეოთხესა და კლდეკარის ერისთავ ლიპარიტ ბაღვაშს შორის. მათ შორის გადამწყვეტი ბრძოლა სწორედ კასპთან, სასირეთის ჭალასთან მოხდა. დაპირისპირპირებულმა მხარეებმა უცხოელებს უხმეს დასახმარებლად - ლიპარიტ ბაღვაშს მხარს უჭერდნენ ბიზანტიელები, მათი გარნიზონები სამხრეთ საქართველოს სტრატეგიულ ციხეებში იდგა. ბაგრატ მეფემ კი თავისი არმიის გასაძლიერებლად 3000 ვიკინგი მეომარი დაიქირავა შვედეთიდან. ბრძოლაში კი მათგან მხოლოდ 700-დან 1000-მდე ჩართო. ბრძოლის დაწყებას არცერთი მხარე არ აპირებდა. ბაგრატ მეოთხე დამატებით ძალებს ელოდა მესხეთიდან, მაგრამ ამ დროს საკუთარ სიმამაცეში ზედმეტად დარწმუნებულმა ვიკინგებმა სარდლობასთან შეუთანხმებლად იერიში მიიტანეს ლიპარიტ ბაღვაშის ბანაკზე, რამაც საქართველოს მეფე აიძულა ბრძოლაში მთელი ძალებით ჩართულიყო. ლიპარიტმა ქართველთა სამეფო ჯარს და ვიკინგებს მწარე დამარცხება აწვნევინა. ამის შემდეგ კიდევ 10 წლის განმავლობაში ლიპარიტი და ბაგრატი უწინდებურად განაგრძობდნენ სამკვდრო-სასიცოცხლო დაპირისპირებას, მაგრამ ვიკინგების მოწვევა არცერთ მხარეს აღარ გახსენებია. "ვიკინგი" - საქართველოში უძლეველის სინონიმად ვერ დამკვიდრდა. ხალხს კარგა ხანს ემახსოვრებოდა პურის საკაზმავად (პურის გასაცხრილად) დამსხდარი "უძლეველი" ვიკინგები, რომელთაც სამშობლოში დაბრუნება მხოლოდ ლიპარიტ ბაღვასის გულმოწყალების გამო მოახერხეს. დანარჩენი 2000 ვიკინგი კი, რომელიც ბაგრატ მეოთხემ არ ჩართო ბრძოლაში, ქუთაისთან ახლოს, სოფელ ბაშში დაასახლა. მათი შთამომავლები დღემდე ცხოვრობენ საქართველოში. ცნობილია, რომ თამარ მეფესაც ემსახურებოდა მოწვეული "3000 ვარიაგი" (ვარიაგი იგივე ვიკინგია, ასე ეძახდნენ მათ ქართველები). "კავკასიაში, მთების კალთებზე არსებობს უძლიერესი ქრისტიანული სახელმწიფო - საქართველო, რომელსაც სათავეში ქალი უდგას და მისი სახელია თამარ. მას ემსახურება 3000 "ვარეაგირ" (ვიკინგი)." მე-13 საუკუნის სკანდინავიური ლიტერატურიდან. ეს არის ლექსი, რომელიც დაწერა საქართველოში, კერძოდ იმერეთში, სოფელ ბაშში დარჩენილ 2000 ვიკინგზე მე-19 საუკუნის დიდმა გერმანელმა პოეტმა ფრიდრიხ ჰოლდერლინმა: ძნელია, ძნელი, მიატოვო წმინდა სავანე სადაც შობილხარ, გიცხოვრია, გალაღებულხარ, ასე ფიქრობენ, მსგავსი მხარე სად იქნებაო, სად ვიცხოვრებთო ასე ლაღად და ბედნიერად? მე კი მიმიწევს მაინც გული კავკასიაში! რადგან მსმენია, თითქოს ზღაპრად გამიგონია, რომ იქ მგოსნები მერცხლებივით დანავარდობენ - მათი ხვედრია თავისუფლება! გარდა ამისა ბავშვობაში მიამბეს ისიც, რომ გერმანული ტომი ჩვენთა მამა-პაპათა სამხრეთს წასულა, გაჰყოლია დუნაის ზვირთებს, ჩრდილს დაეძებდა მზიან დღეში და მზის შვილებთან შავი ზღვის პირას, გაშლილ ველზე დასახლებულა. იმ დალოცვილი ქვეყნისათვის განა ტყუილად უწოდებიათ სტუმართმოყვარე... რადგან ესტუმრა კოლხებს უცხო ხალხი თუ არა, მიუახლოვდნენ უცხოსა და ცნობისმოყვარეს. ზეთისხილის ქვეშ დასვეს თურმე მშვიდობიანად. უცხოდ ემოსათ, უცხო იყო ენაც მოსულთა, და ვერაფერი ვერ გაუგეს ერთიმეორეს. ის იყო უნდა ჩამოეგდოთ განხეთქილება, მაგრამ ფოთლები აშრიალდნენ მაცოცხლებელნი, სტუმარ-მასპინძელს გაებადრა ღიმილით სახე, ერთხანს ერთმანეთს შესცქეროდნენ მშვიდი ღიმილით, მერე მარჯვენა გაუწოდეს ერთი-მეორეს. ძმურად გაცვალეს იარაღი, გაცვალეს სიტყვა, სიამტკბილობა გადავიდა მამიდან შვილზე, წმინდა კავშირი საქორწინო შეიკრა შემდეგ, იზარდა ტომი!... სად ცხოვრობ ახლა ხალხო ჩემო, სისხლო და ხორცო?! რათა ხელახლა შევკრათ იგი კავშირი წმინდა და მოვიგონოთ მამა-პაპა დაუვიწყარი? ფრიდრიხ ჰოლდერლინი - დიდი გერმანელი პოეტი (1770 - 1843 წწ.) ავტორი: თორნიკე ფხალაძე 2906 7-ს მოსწონს |
The Viking leader, Ingvar the Far-Travelled, had mustered a great force of thousands of warriors a few years earlier. Being of royal blood, warriors must have flocked to the 25-year old leader and his quest for gold.
As it happens, the Georgian King Bagrat was in trouble. He was dealing with a civil war where his former general, Duke Liparit, wanted the throne and had an army of rebels to help him achieve his goal. The Duke was also backed by the Byzantine Empire that was the superpower back then.
The Georgian King Bagrat needed all the help he could get. No strangers to striking deals involving mercenary work, the Vikings saw an opportunity they could not let pass by. Ingvar took a subdivision of his army, approx. 700, warriors and marched inland to the village of Sasireti where the battle was going down.
Both sides fought with medieval fierceness, but the rebels aided by the Byzantine forces proved to be too much to handle. The Georgian royal army eventually broke and retreated from battle towards the west. Many Vikings had been slain by then, and it seems the Northmen chose to remain on the battlefield since a great number were captured by the rebels. Either that, or the Georgians had faster feet.
Little is known about the Vikings after the battle of Sasireti. It is suspected that they may have perished due to a disease or slain in following battles. According to legend, only one ship (without combatants) returned to Sweden bearing the news of the death of each and every warrior.
Ingvar’s expedition was a thus a major failure that still echoes across the Swedish landscape a millennium later. No less than 26 runestones were risen in memory of those who died during this expedition, and all of them still stand reminding us of those who never returned.
The placement of the stones reveal that warriors were recruited equally across the husbys in Svealand, Sweden, which were territories controlled by local chieftains. This indicates that the King himself has approved the expedition, since it involved so many warriors and ships.