შუა საუკუნეები, თავისი რაინდობითა და რელიგიური დოგმებით, ერთდროულად იყო რწმენის, ომებისა და უკიდურესი სისასტიკის ხანა. სახელმწიფოსა და ეკლესიას ერთიანი მიზანი ამოძრავებდა – დაესაჯათ დამნაშავე არა მხოლოდ სიკვდილით, არამედ მაგალითის მიცემით. სწორედ ამიტომ, სიკვდილით დასჯის მეთოდები ხშირად ტანჯვით და სულიერი დამცირებით იყო გამორჩეული.

1. წვერზე გაშეშება (Impaling)

ეს მეთოდი აღმოსავლეთ ევროპასა და ოსმალეთის ტერიტორიებზე იყო გავრცელებული. მსხვერპლს ბასრ შანთზე სვამდნენ იგი ნელ-ნელა, რამდენიმე საათის ან დღის განმავლობაში იღუპებოდა. ყველაზე ცნობილი გამოყენება დაკავშირებულია ვლად ცეპეშთან (გრაფი დრაკულასთან).

2. დაწვა კოცონზე

რელიგიური ერეტიკოსების და „ჯადოქრების“ სტანდარტული დასჯის ფორმა. ქალებს ხშირ შემთხვევაში ცოცხლად წვავდნენ ქალაქის მოედანზე. ეს იყო არა მხოლოდ სიკვდილის, არამედ საზოგადოების წინაშე სრულად დამცირების ფორმა. ინკვიზიცია აქტიურად იყენებდა ამ მეთოდს.

3. გაჭიმვა და დაჭრა (Drawn and Quartered)

ინგლისში გავრცელებული სასტიკი მეთოდი, რომელიც გათვალისწინებული იყო ღალატისთვის. მსჯავრდებული ჯერ ქვეითად გადაჰყავდათ სიკვდილის ადგილამდე, შემდეგ ნაწლავებს ამოაჭრიდნენ, შემდეგ კი სხეულს ოთხ ნაწილად ჭრიდნენ და ქალაქის სხვადასხვა კედელზე გამოფენდნენ.

4. რკინის ქალწული (Iron Maiden)

მიუხედავად იმისა, რომ ისტორიკოსთა ნაწილი ამ მეთოდის რეალურ გამოყენებას აყენებს ეჭვქვეშ, რკინის ქალწული სიმბოლოდ იქცა შუასაუკუნეების სისასტიკისა. ეს იყო რკინის კუბო, შიგნიდან მახვილებით დაფარული, რომელშიც მსხვერპლს ცოცხლად სვამდნენ.

5. ჩამოხრჩობა, შემდეგ დაწვა

ქალბატონების მიმართ ხშირად იყენებდნენ ორმაგ დასჯას: ჯერ ახრჩობდნენ, შემდეგ კი გვამს წვავდნენ – თითქოს მათი სული უნდა განწმენდილიყო ცეცხლით. ეს ხდებოდა, მაგალითად, შოტლანდიაში, „ჯადოქრების“ პროცესის დროს.

6. ქვებით ჩაქოლვა

ძირითადად აღმოსავლურ კულტურებში იყო გავრცელებული, თუმცა შუასაუკუნეების ევროპაშიც გვხვდებოდა. ეს მეთოდი საზოგადოებრივი აქტით სრულდებოდა – ქვაებვს აყრიდა ხალხი და თითოეული მათგანი მონაწილეობდა მსხვერპლის სიკვდილში.

7. კანის აძრობა (Flaying)

მსხვერპლს ჯერ ცოცხლად აშიშვლებდნენ, შემდეგ კი სპეციალური დანით კანს აძრობდნენ. ეს მეთოდი გამოიყენებოდა სახელმწიფოს ღალატის ან ღვთის გმობისთვის.

8. წყალში დახრჩობა

„ჯადოქრობის“ გამოცდის ერთი ფორმა იყო – ქალს წყალში აგდებდნენ. თუ არ იხრჩობოდა – ჯადოქარი იყო და წვავდნენ, ხოლო თუ იხრჩობოდა – უდანაშაულო გამოდიოდა, თუმცა უკვე მკვდარი.

დასკვნა

შუა საუკუნეების სიკვდილით დასჯის მეთოდები არა მხოლოდ სამართლის აღსრულების, არამედ მორალის, რწმენისა და ძალაუფლების დემონსტრირების საშუალებაც იყო. იმდროინდელი სამყარო მკაცრი და სისხლიანი იყო მათთვის, ვინც წესების დარღვევას გაბედავდა – თუნდაც ეს წესები ხშირად თავად უსამართლობის სათავე ყოფილიყო.