1. აკამბაშ ახულ აბოონ, აანდა აბოომზტ. კამბეჩი მხალსა ხედავდა, ღობეს ვერა.
2. აკუტ იალშოო აკუტაღი ოუპ. ქათმის შესაძლო კვერცხია.
3. აცგუ აფა აჰნაფ აკვოიტ. კატის შვილი თაგვს დაიჭერს.
4. აჟ აშაპ აჰს აშვამ. ძროხის ფეხი ხბოს არ მოჰკლავს.
5. აცგუ, ახვართა ენაზთამლა, აშ ბააუპ აჰოონ. კატა ვერ შესწვდა საყველეს, ყველი მაინც დამპალიაო.
6. თაკვაჟკ ბუ ცუთაკ ლგუხეან, ლა ლგუხეა, აოვ იკმზტ. დედაბერს შვიდი სოფელი (შვიდის სოფლის ფიქრი) აწუხებდა, ხოლო იმისი დარდი კი არავისა ჰქონდა.
7. ზნკ აჟშა იზზმდრზ ვნტ იდრჟვან, ვინც ერთხელ ვერ მიხვდა სმას, მეორედ დაალევინეს.
8. აოვ ბზია დზნიავა აოვ იფს დიხაჰავოიტ. კარგი კაცი ვისაც შეეყრება, მას კაცის სული შეეძინება.
9. ავ იაშვა გვარა ითახმ, იმალა დკაჰავოიტ. მთვრალს კაცს წაკვრა არ უნდა, თვითონაც დაეცემა.
10. ავ-ძძეიკ რ ბჟარა ახუფჰა დბჟაფსიტ. ორს ძიძას ერთმანეთ შორის გაზრდილი ყმაწვილი შემოაკვდათ.
11. აკ ზგზ იგზ იდრვან, ვბა ზგზ იგზ იზდრამზტ. ერთი ნაკლოვანების მქონე თავის ნაკლსა გრძნობდა, ორისა-კი ვერა.
12. ალა კეგვა ალაბ-წრ იზქუსვამ. კუდა ძაღლი ცალ ჯოხზე ვერ გაივლის.
13. აძ არ იგუხეან, აძ ამაჟ იგუხეან. ერთს ლაშქარი აწუხებდა, მეორეს მაზვა (სურსათი).
14. ხუსიკა ეგიიჩოვან, ეგიირაპოვან, ხუსიკა „თან თოხნიდა და თან ტკეპნიდა.
15. აჩ ეზმიაიზ, აკვადრ დასვონ. ცხენს ვინც ვერ მოერია, უნაგირს ამტვრევდა.
16. არ ირგაზ ირგეიტ, იაანხაზ ბაკურა იკაიცეიტ. ლაშქარმა რაც წაასხა — წაასხა. დანარჩენი ბაკურამ გაირეკა.
17. კუმპლ, აჩა ენნწა, აიშა დქუსვან. გუმპლი, როცა პური შემოილია, ნასუფრალს ხელს ავლებდა.
18. აგირუა დეიმრწოო ენალაგა, უფაწა ეიცაყეუპჰა იარჰოვან. მეგრელს რომ ძარცვავდნენ, ეუბნებოდნენ: წვერები მრუდე გაქვს და იმიტომა გძარცვავთო.
19. აფჰს ბზია ლ-ხაწა მგნფა იითახამ. კარგის ქალის ქმარს საგზალი არ უნდა.
20. აოვ დანძშა აჰჰაბჟ იაჰავომ. კაცს თუ დაკარგვა მოელის, ყვირილის ხმა აღარ მოესმის.
21. ანხავ, იძრა ენააილავი, ილაბა კდხნ დცოოიტ, გლეხის დაკარგვა რაკი მოახლოვდება ჯოხს აიღებს და გასწევს.
22. ასს ზპზ ხააზ იაინზგი იაცეიტ, იაინმზგი. ტკბილის ენის მქონე კრავმა დედაც მოსწოვა და არადედაც.
23. ეგიზხარამზტ აბგა ხუჭ ალაქვა ირ ფეიტ. უბრალო (უდანაშაულო) მელია ძაღლებმა შესჭამეს.
24. აჰ-აჰკვაჟი ენეიმაცგეხა, აჰთაფჰს ახგარა ლოჟიტ. ბატონსა და ქალბატონს შორის უთანხმოება რომ ჩამოვარდა, მოახლე ქალს დაუმსუბუქდა.
25. ატ აბლა ენოუ: აჯმშ, აჯმშ, აჰოვონ. ბუმ თვალი რაკი იშოვა, „წარბი, წარბიო!“ გაიძახოდა.
26. საბ იჩაგა სმაზარ ეგა სჩარნ. მამის თოხითა ბევრს მოვთოხნიდი.
27. ლასს ირმგაზ ათფჰა ლანი ლარეი კეტლა ეისვან. დიდხანს გაუთხოვრად დარჩენილი ქალი და იმისი დედა ჯოხითა სჩხუბობდნენ.
28. ავსთაა ითა რხნ ამცა ეცრაიწოონ. ეშმაკმა როცა თავისი თივა მოსთიბა, ცეცხლს უკიდებდა.
29. ალაბა ყიშ ახ უკრგი ვაყიშვოიტ, აწხვა უკრგი ვაყიშვოიტ. გასვრილის ჯოხის თავიც გაგსვრის და ბოლოც გაგსვრის.
30. აჩ აწხვა უკრ აძ ურნაგოოიტ, ალა წხვა უკრ აძ უთანაჟვოიტ. ცხენის კუდს რომ ხელი მოჰკიდო, წყალს გაგიყვანს და ძაღლის კუდს რომ ხელი მოჰკიდო, წყალში ჩაგაგდებს.
31. აჩ ფსრ ად ათნხოიტ, აოვ დფსრ იაჟა ითნხოოიტ. ცხენი მოკვდეს, მინდორი დარჩეს; კაცი მოკვდეს, სიტყვა დარჩეს.
32. აჰნაფ აკლჰარა ეზკლსვამზტ ამყუბა აუჰჭაჰაონ. თაგვი ხვრელში ვერა ძვრებოდა და მწარე კვახს კი უკან იბამდა.
33. ამწშ აუჰახი ამცა კნ, აღვარღვალ ახჩჩოვან. გიდელას ბოლოს ცეცხლი მოეკიდა და თავი კი დასცინოდა.
34. აფსძ, ხლა იუმკრ, წხვალა იუზკვამ. თევზსა, თუ თავით არა, კუდით ვერ დაიჭერ.
35. აშარა ზხლწზ აბლის იოუპ, ახაწარა ზხლწზ დფეჰამბარუპ. შიში წარმოსდგა ეშმაკისაგან, ხოლო ვაჟკაცობა წინასწარმეტყველისაგან.
36. აჟიი ცგე იტ აქუიწეიტ. ავმა მჭედელმა თავისიც დაამატა.
37. ავ ზძოოზ ახ დხრკლეიტ. ღვინის ქურდი თხლეზე დაიჭირეს.
38. შეჟ იგლაზ იჩან ჩაბ იაწაიკიტ. ვინც დილა ადრიან ადგა, იმან თავის ჭაკს ცხენს კვიცი ფაშატი შეჰმატა.
39. აბგა იშნარცოოზ: „ვასკეფ, ვასკეფl აჰოონ, მგელსა მისდევდნენ და იგი: „ცხვრის დუმა, ცხვრის დუმა!“ იძახოდა.
40. აჰკვაჟ ლაფხე ჰაჭსკ ბლიტ. ქალბატონის წინ გოჭი დაიწვა.
41. ვაგა სასრა დუმშთნ. შენს ბრიყვს სტუმრად ნუ გაგზავნი.
42. აკუტ აშგა აშაცხბ იწნახიტ. ქათამმა თავისი საკლავი ფეხით გამოსჩხრიკა.
43. აძ იაგოოზ დჩჩონ. წყალწაღებული იცინოდა.
44. აძ უთალაანძა უჩ-ხუმტნ. სანამ წყალში არ ჩახვიდე, ტანთ ნუ გაიხდი.
45. ამშ აშთა ზბაზი ახათა ზბაზი ეიმარკვან. ვინც დათვის კვალი ნახა და თავად დათვის მნახველი ერთმანეთს ეცილებოდნენ.
46. აჩ ზტზ იითივან, აჩანხიჩა იივამზტ. პატრონი ჰყიდდა, მაგრამ მეჯინიბე არა შვრებოდა.
47. ხ ფსრგი, აჟა ფსვამ. თავი რომ მოკვდეს, სიტყვა არ მოკვდება.
48. შხა ლბაან ჩ აუმხვან. მთიდამ ჩამოსვლის დროზე ცხენს ნუ იყიდი.
49. აჰა ფსლოუპ, ახა იზფოო-იზმოო ეიყაროუპ. ღორი მსუქანია, მაგრამ მჭამელნი და არა მჭამელნი სწორნი არიან.
50. ალა ხაგა აჩაშ ეიქგუღვოიტ. ბრიყვი ძაღლი ხაჭაპურს ელოდება.
51. ლან ულფშნ ლფჰა დჰა. დედის მიხედვით ქალი შეირთე.
52. აეშა აშა დავზოუპ, აგულა აგუ. ძმა სისხლსა ჰგავს, მეზობელი გულსა.
53. აფსვა ილა ქირა დაჰოვონ. აფხაზი თვალის ქირას თხოულობდა.
54. ალგაჟ სჭამთა ზმბატ, საჟრა იმბანდაზ იჰეიტ. ბებერმა სთქვა: ვისაც ჩემი სიახლე არ უნახავს, ნეტავი სიბერეც არ ენახაო.
55. ათაკვაჟ იყუნლშაზ არბალი ილცაგეიტ. დედაბრისაგან დაწუნებული მამალმა წაართო.
56. ჩაქუ ლგურვა ლან დაგეიტ. ჩაქუს დარდმა დედა წაიღო, ესე იგი ჩაქუს დარდით იმისმა დედამ თქვენი ჭირი წაიღო.
57. ახაბჟ აფხე „ხაბჟ“ ვოვ იზჰოომ. ქაჩალზე ადრე „ქაჩალს’’ კაცი ვერ იტყვის.
58. აჩ ზნ ილაფსახოოიტ, ზნ იჰაფსა ხოოიტ, ცხენი ხან ძაღლის ფასადა ღირს, ხან ღორისად.
59. აწბრა იზცმღზ იფნწა ითიააიტ. ქონდარი ვისაცა სძულდა, ცხვირში იმას ამოუვიდა.
60. აძ ეფნუუ აფან იდრვოიტ. წყლის მახლობელმა ფონი იცისო.
61. აჟა ატართა სოურ აჰრთა იშ სოურზ აჰეიტ. კურდღელმა სთქვა: ბინა მქონდეს, საძოვარს ვიშოვნიდიო.
62. აბზია უნ აძ იათ, იძვომ. კეთილი ჰქენი, წყალს გაატანე: არ დაიკარგება.
63. უვა უილწნდაზ უგვოხვოზარ, იკვადრ ახ ვაჰ. თუ გინდა მოყვარეს განეშორო, უნაგირის წინა კოპული სთხოვე.
64. ვაფხე იკაჰავო უიხმჩჩან. შენს წინაშე ვინც დაეცეს, ნუ დასცინი.
65. აბნატ არბაღი იაან ავნტ არბაღი იკანაცოონ. გარეული მამალი მოვიდა და შინაურს აგდებდა.
66. აწლა შათალა იგლოუპ, აოვ ვალა დყოუპ. ხე ფესვითა სდგას, ადამიანი მოყვრითა.
67. აგა-ბღიცი აშხა-ბღიცი ეინიოვოიტ. მთისა და ბარის ფოთლები ერთმანეთს შეეყრება.
68. აბვიტ ავნ ივნაზგი აბვ-წმღკ იგხეიტ, სპილენძის სახლში მცხოვრებსაც ერთი ღერი სპილენძის ლურსმანი დააკლდა.
69. აფშა იაანაგაზ აძ იაგეიტ. ქარის მოტანილი წყალმა წაიღო.
70. აძ შთრალა იცოოიტ. წყალი ნაკვლევით მიდის.
71. ალა ენნწა, აბგა შარცარა ირგოონ. ძაღლი რო გაწყდა, მგელი სანადიროდ გაჰყავდათ.
72. ახრზამანა ყალოოიტ ენრჰა, ახვამწ ალა თნახიტ; ახრზამანა ყამლეიტ, იარა ილაშნ ადიუნ იააქუხეიტ. მეორედ მოსვლის შიშით ჭიამ თვალები მოითხარა, მეორედ მოსვლა არ მოხდა და თვითონ-კი ბრმად დედამიწას შერჩა.
73. ადაღი სზთოუ აძ ზეგი ირეიჰანდაზ აჰეიტ. ბაყაყმა სთქვა: წყალი, რომელშიაც მე ვცხოვრებ, ყველაზე დიდი ჰქმნაო.
74. ავა ბზიეი ავა ცგეი ეიხთნრწოვამ. კარგსა და ავსა მოყვარეს ერთი მეორეს არ ანაცვალებენ.
75. აფაგე ანცა დიცმღუპ. ამპარტავანი ღმერთსა სძულს.
76. აფაგერა მდრროუპ, ამპარტავნობა უვიცობაა.
77. ნკი ფსკი ეიქვაჰაიტ. ცოცხალი და მკვდარი ერთმანეთს შეეტაკნენ.
78. აკრ ზმაზ იაბ იფსხუგი, იაბ იაბ იფს ხუგი იუიტ; ეგი ზმამზ იაბ იფსხუგი იზმვუიტ. შემძლემ მამისა და მამის მამის აღაპი გადაიხადა, შეუძლომ მამის აღაპიც ვერ გადაიხადა.
79. აც ზმამზ არბაღი ცაღვარა იიგოონ, ვისაც ხარი არა ჰყვანდა, მამალი სახნავზე გაჰყავდა.
80. ჩა მბაკვა ჩა ზშხედა? ირმის დაუნახველად ირემი ვის მოუკლავს?
81. აჟა შაყა იტაზ აყარა ივიტ. კურდღელმა რამდენიც იხტუნა, იმდენი ირბინა.
82. აცა იადუ ხარფუპ. ტყავს პერანგი ადევს.
83. ზფა დმფსც უფა დუმრწან. ვისაც შვილი არ მოჰკვდომია, შენს შვილს ნუ ატირებ.
84. ზჭარა უმბაც იაჟრა ვახშჩჩან. ვისი სიჭაბუკეც არ გინახავს, იმის სიბერეს ნუ დასცინი.
85. ხჩჩა ახ იახივოიტ. დაცინვა დამცინველს ემართება.
86. იდდრ დასუუ იცა დასვოიტ. როცა იგრგვინავს, ყველა თავის ბეღელს ჯოხს ურტყამს.
87. აჩ ჟლალა ივვოიტ. ცხენი ჯიშით ირბენს.
88. შაჟ ფსვამ, შაჟ ბაავომ. ძველი სისხლი არა კვდება, არა ლპება,
89. ამჟდა აყვარა იქუხვლოოიტ. უბედურს კაცს წყლის პირზე შემოაღამდება.
90. აჟა აბახუ აცგუშვან, აბახუ იაზდრამტ. კურდღელი კლდეს ემდუროდა და კლდემ არა იცოდა რა.
91. ცირა ალაბა ილკშან დეგიწვან. ცირა (ქალის სახელია) ჯოხსაც იქნევდა და ტიროდა კიდეც.
წყაროები:
ივერია, N198, 1888 წელი;
ივერია, N203, 1888 წელი;
ივერია, N206, 1888 წელი;
ივერია, N208, 1888 წელი.