სხვა საქმეა ის,თუ როგორ იმართებიან სხვადასხვა უნივერსიტეტები,მით უფრო დიდი უნვერსიტეტები. ისინი მოქმედებენ თავისი რეზიდენტი ქვეყნის ინტერესებიდან გამომდინარე და ატარებენ მათ იდეოლოგიას,შეუძლებელია რო ჰარვარდში საქართველოს სიყვარული გასწავლონ,თუ შენ მყარად არ გაქვს გამჯდარი სამშობლოს სიყვარული და უპირველესად შენი ოჯახის. განსხვავება იცით რა იქნება,როცა ამ ჩანაწერს მიიღებენ? რა და,ეხლა რო ერთმანეთს მოღალატეს ეძახიან,მერე ვეღარ დაუძახებენ,რადგან სამხედრო ნამსახურებ კაცს/ქალს მოღალატეს დაუძახებ და გაგიხვრიტავს ბაშკას,რადგან მოღალატის იარლიყი არის უდიდესი სასჯელი ნებისმიერისთვის,მით უფრო ჯარისკაცისთვის. ახლა რო პრობლემა არ აქვთ და არის ბარდაგი,აგერ გუბაზას ორი მოწვევის პარლამენტი თვლის მოღალატედ და არ ადარდებს,ხო მაგარი მორალით მოძრაობს?

მესმის,რომ ბევრი იფიქრებს,ბარემ საქართველო დიდ ყაზარმად გადავაკეთოთო,თუმცა შეცდომას დაუშვებს. ჯერ ერთი იმიტომ,რომ საომარ სიტუაციაში ვართ და 20% ოკუპირებული გვაქვს,არაფერია ცუდი იმაში რო მთელი ქვეყანა ყაზარმად გადაიქცეს. მერედა,ჩემი ქვემოთ დაწერილი სრულებით არ ნიშნავს საყოველთაობის ამბავს,არ გინდა მსახური ჯარებში,მაშინ გააფსი კერძო სექტორში და შენი ფეხი არ ვნახო საჯარო სამსახურში. თან ნებაყოფლობითია ამბავი,არანაირი იძულება და არანაირი სანქციები,ყველამ თვითონ უნდა გადაწყვიტოს,რას გააკეთებს სამომავლოდ. თუ ადამიანი ფიქრობს,რომ საჯარო სექტორში მომავალში იმუშავებს,მაშინ ის წავა იმ ჯარში და იმსახურებს. შეიძლება ჰარვარდ დამტავრებული ან იელის დიპლომიანი კადრი არ გვყავდეს,თუნდაც მოსკოვებში აღებული დიპლომით,თუმცა ის გეცოდინება რო მოღალატე არ არის და მთელი ერი გვერდზე დაუდგება,შეცდომასაც ერთად დაუშვებს და კარგსაც ერთად გააკეთებენ. არ უსწავლია აღმაშენებელს ჰარვარდში ან იელში,თუმცა მულტი სავალუტო რეჟიმი შემოიღო და სხვადასხვა ეკონომიკური რეფორმები გაატარა,რომელიც ბევრი დღესაც გამოიყენება. არ უსწავლია შოთას ჰარვარდში,თუმცა შესანიშნავი ნაწარმოები დაწერა. არც დემეტრე თავდადებულს უსწავლია ოქსფორდში,თუმცა ქვეყნის გადასარცენად თავი დადო. ქვეყნის სიყვარული ოჯახმა უნდა გასწავლოს,თუ ოჯახი ვერ ახერხებს ამას,მაშინ მხედრობამ უნდა გასწავლოს.

თუ გვინდა ამ ქვეყანას ოდესმე ეშველოს და აღარ ვიმარჩიელოდ,რომელიმე საჯარო მოხელე ვისი ან რისი აგენტია,უნდა შეიცვალოს მხოლოდ ერთი ჩანაწერი,სადაც სიტყვასუტყვით იქნება ჩაწერილი,რომ საქართველოს მოქალაქეს არ აქვს უფლება გახდეს საჯარო მოხელე,მათ შორის,პრეზიდენტი,პარლამენტის თავჯდმომარე თუ პრემიერი,თუ მას არ აქვს სამხედრო ნამსახურეობა. ეს უნდა ვრცელდებოდეს მდედრობით სქესეზე და მოკლედ ყველაზე,ვისაც სურს ამ ქვეყანაში წარმართოს საშინაო და საგარეო პოლიტიკა. ჯარი ისეთი რამეა,ადამიანი მარტივად გასცემს თავს და ყველა გებულობს,რა მოხელე და მსახურია. მერედა 70 ლარზე თუ არ სურს მსახური ადამიანს,მაშინ მთავრობაში მაგას რა უნდა? ანდაც პირიქით,თუ 70 ლარზე ერთი წელი იმსახურებს,მაშინ კომპეტენციის ფარგლებში ის იმსახურებს საჯარო სამსახურს და დიდი ხელფასს. აქვე უნდა იყოს დათქმა,რომ სამხედრო გაწვევა უნდა იყოს ნებაყოფლობითი. ეს უნდა ეხებოდეს ყველანაირ საჯარო თანამდებობას,რომელიღაცა სოფლის მიგდებულ საკრებულოშიც კი არ უნდა იყოს ვინმე ნამსახურეობის გარეშე,დამლაგებელიც კი უნდა იყოს სამხედრო სამსახურთან ახლოს ჩავლილი. ასე დაფერთხავ იმ უამრავ აგენტებს თუ მოღალატეებს,რომლებითაც სავსეა ქვეყანა. ეს გადაწყვეტილება არ მოეწონება ევროპებს,რუსეთებს და ამერიკებს,მაგრამ ეს არის გამოსავალი ამ სიტუაციიდან და საქართველოს მოეწონება. სხვა გზა არ არსებობს უბრალოდ,რადგან ამ ჩემისებს ტონა ფული აქვთ და ყველაფრის ყიდვა შეუძლიათ.