x
image
ქეთი1988
Mediator image
Mediator image
15 ყველაზე ცნობილი და სასტიკი ბრძოლის ისტორია ფეხბურთის გულშემატკივრებს შორის

image
ფეხბურთის მოჩხუბარე გულშემატკივრები განსაკუთრებული სოციალური და კონტრკულტურული საზოგადოებაა, ისინი ანთროპოლოგიურად უნიკალური ფენომენია. წარმოგიდგენთ რამდენიმე ცნობილი ჩხუბის ისტორიებს, რომლებიც კიდევ დიდი ხნის განმავლობაში არ დაავიწყდებათ:

1. ინგლისი რუსეთის წინააღმდეგ (ევროთასი 2016)

ბუნტი, რომელიც ატყდა 2016 წლის ევროპის ჩემპიონატზე რუსეთისა და ინგლისის მატჩის შემდეგ. გუნდებმა თამაში 1-1 დაამთავრეს. მაგრამ ყველაზე დიდი იმედგაცრუება ჯერ კიდევ წინ იყო. კიდევ ერთხელ, ინგლისელმა და რუსმა გულშემატკივრებმა დაამტკიცეს, რომ საფეხბურთო ხულიგნობა ცოცხალია, როდესაც სტადიონზე მასიური ჩხუბი დაიწყო ორი ერის მხარდამჭერებს შორის. მოგვიანებით დადგინდა, რომ რუსები ასეთ მომენტს დიდხანს ელოდნენ.

მრავალი ათწლეულის მანძილზე ინგლისელი გულშემატკივრები ფეხბურთის „მთავარი ქომაგები“, უფრო ზუსტად რომ ვთქვათ მთავარი მოჩხუბარეები იყვნენ და სწორედ ეს ტიტული გადაწყვიტეს რუსებმა ბრიტანელებისთვის წაერთვათ. სწორედ ასეთი შანსი მიეცათ მათ, შეეძლოთ ეჩვენებინათ, თუ რამდენად მკაცრი, ძლიერები და უფრო სასტიკები არიან, ვიდრე ცნობილი ინგლისელი ხულიგნები. და როგორც ჩანს, მათ დაამტკიცეს თავიანთი აზრი. ამ სიტუაციაში აგრესორებად მოქმედებდნენ რუსები და არა ბრიტანელები, რადგან სწორედ მათ დაიწყეს ინგლისელი გულშემატკივრების შეურაცხყოფა მატჩის შემდეგ. ეს რუსი გულშემატკივრები, გავრცელებული ინფორმაციით, თვეების განმავლობაში "ჩინებულად ვარჯიშობდნენ" და ემზადებიან ამ ბრძოლისთვის; შეიქმნა 150 გულშემატკივრისგან შემდგარი „არმია“, რომლებიც სტადიონზე მხოლოდ ბრიტანელებზე თავდასხმის მიზნით მივიდნენ. არეულობის შედეგად 35 ადამიანი დაშავდა, ერთი ინგლისელი გულშემატკივარი კი მძიმე მდგომარეობაში იყო. სტადიონზე ძალადობა მოგვიანებით მთელ ქალაქში გავრცელდა და მას შემდეგ მას უბრალოდ "მარსელის ბრძოლა" უწოდეს.image

2. გერმანია - იუგოსლავია (მსოფლიო ჩემპიონატი 1998)

1998 წლის ფიფას მსოფლიო ჩემპიონატი ერთ-ერთი ყველაზე სასტიკი იყო. ხულიგნობის მრავალი შემთხვევა დაფიქსირდა, მაგრამ, ალბათ, ერთ-ერთი ყველაზე უარესი გერმანია-იუგოსლავიის მატჩის წინ მოხდა. როგორც რუსეთსა და ინგლისს შორის შეტაკებაში, ესეც მოხდა საფრანგეთში, ქალაქ ლენსში. მატჩის დაწყებამდე გერმანელი ხულიგნები სამ პოლიციელს თავს დაესხნენ. დამხმარე ჯგუფმაც არ დააყოვნა და მალევე მივიდა; ერთ-ერთ მათგანს, დანიელ ქნიველს, ბილბორდი თავში მოხვდა. ის სწრაფად მოაშორეს სხვა პოლიციელებს და როცა მიწაზე დააწვინეს, ჩაფხუტი მოსძვრა და გვერდით გაგორდა. მას ფაქტობრივად ფეხით გადაუარეს რის შედეგადაც თავის არეში მძიმე დაზიანებები მიიღო.

საწყალი კაცი 6 კვირიან კომაში ჩავარდა და სამუდამოდ დარჩა ტვინის დაზიანებით და ინვალიდობით, მას სერიოზული მეტყველების პრობლემები დარჩა. ბევრ თავდამსხმელს ბრალი წაუყენეს, ერთ-ერთი მათგანი საფრანგეთში გაასამართლეს, 5 წლით დააპატიმრეს და საფრანგეთში დაბრუნება აუკრძალეს. ოთხი გერმანიაში გაასამართლეს, მათგან ერთს მკვლელობის მცდელობის ბრალდება წაუყენეს და ათი წლით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯეს. დანარჩენებმა ნაკლებად მკაცრი სასჯელი მიიღეს.image

3. ბევერვიიკის ბრძოლა

ჰოლანდიელები საფეხბურთო ხულიგნობით გამოირჩევიან და ამ საქმიანობის ერთ-ერთი ყველაზე ცუდი გამოვლინება ლეგენდად იქცა. ამ მოვლენას ეწოდა "ბევერვიკის ბრძოლა". ნიდერლანდების ორ გუნდს სძულს ერთმანეთი - ფეინოორდს და აიაქსს. 1997 წლის მარტში მათ ჰქონდათ ასეთი შესაძლებლობა. გასაკვირია, რომ ეს ინციდენტი არც სტადიონზე და არც მის მახლობლად მომხდარა. ეს მოხდა ავტომაგისტრალზე. 1997 წლის 23 მარტს ჰოლანდიის პატარა ქალაქ ბევერვიიკთან ბრძოლა გაიმართა ფეინოორდისა და აიაქსის ხულიგნებს შორის. ჯამში 500-მდე ადამიანი შეიკრიბა (300 ფეიენორდის 200 აიაქსის), ბრძოლა დიდხანს არ გაგრძელებულა, მაგრამ გამოიყენეს ყველა სახის იარაღები - დანები, ჯოხები, ცულები, ჯაჭვები, ბოთლები, მოლოტოვის კოქტეილები. რამდენიმე ადამიანი მძიმედ დაშავდა, ერთი კი გარდაიცვალა.

ჰოლანდიის პოლიციამ იცოდა, რომ ომი იწყებოდა, მაგრამ არ იცოდა სად ზუსტად. გვიანობამდე ყოყმანობდნენ. როდესაც პოლიცია მივიდა შემთხვევის ადგილზე, ბრძოლა უკვე დასრულდა ფეინოორდის ხულიგნების გამარჯვებით. ჩხუბის შემდეგ ბრძოლის ველზე მწოლიარე დარჩა ამსტერდამელი გულშემატკივარი, 35 წლის კარლო პიკორნი, რომელიც ცემით მოკლეს. კარლო მანამდე F-Side-ის ერთ-ერთი მთავარი ადამიანი იყო, თუმცა ქორწილისა და შვილის გაჩენის შემდეგ საკუთარი სასტუმრო გახსნა და აღარ იყო ასე აქტიური. მან უკან არ დაიხია და საბოლოოდ ჩაქუჩით მოკლეს.

პოლიციამ გააფრთხილა კოლეგები ალკმაარში და დაავალა სტადიონზე მისვლისთანავე გამოეკვლიათ ფეინოორდის გულშემატკივრები. მთავარი ნიშნები იყო ჭუჭყიანი ფეხსაცმელი და სისხლის კვალი ტანსაცმელზე. მაგრამ მოძალადეების უმეტესობამ უკვე გაიწმინდა ფეხსაცმელი და გამოიცვალა ტანსაცმელი. მიუხედავად ამისა, ჯგუფის ყველაზე ცნობილი წევრები ალკმაარის პოლიციამ როტერდამელი კოლეგების დახმარებით ამოიცნო. სულ 28 გულშემატკივარი დააკავეს. ამ მოვლენას დიდი რეზონანსი მოჰყვა ნიდერლანდების სოციალურ ცხოვრებაში და კიდევ ერთხელ სერიოზულად დააფიქრა ბევრი ადამიანი საფეხბურთო ხულიგნობის ფენომენზე. მოვლენის ვიდეოჩანაწერი მრავალი დაკავების საფუძველი გახდა. ბევრი გულშემატკივარი ჩასვეს ციხეში 4 წლით. ბევრმა ასევე მიიღო აკრძალვა საფეხბურთო სტადიონებიდან და მთავრობამ დაიწყო ხულიგნების წინააღმდეგ ზომების შემუშავება.image

4. აპტონ პარკი - 2009 წელი

დაპირისპირება ყოველთვის უფრო მწვავე ხდება, როდესაც ორი ლონდონური კლუბი ხვდება. მოვლენა, რომელიც ცნობილია როგორც აპტონ პარკის სირცხვილის ღამე, მოხდა მაშინ, როდესაც მილუოლი და ვესტ ჰემი, ორი კლუბი, რომლებსაც აბსოლუტურად სძულთ ერთმანეთი, შეეჯახა ერთმანეთს. შეტაკება მატჩამდე სამი საათით ადრე დაიწყო, როდესაც მეტროსადგურ Upton Park-ში პოლიციის კორდონები გაარღვიეს და პოლიციელებს აგური და ბოთლები ესროლეს, ორი უდიდესი კლუბის გულშემატკივრები ერთმანეთს დაუპირისპირდნენ - Intercity (ვესტ ჰემი) და Bushwhackers (მილუოლი). თამაშის განმავლობაში რამდენჯერმე გულშემატკივარი შემოიჭრა მოედანზე და მატჩის შეწყვეტა გახდა საჭირო. ვესტ ჰემმა 3-1 მოიგო და ასობით გულშემატკივარი გავიდა მოედანზე გამარჯვების აღსანიშნავად და რომლებსაც პოლიცია ვერ გაუმკლავდა. მოედანზე არავინ დაშავებულა, მაგრამ არეულობა სტადიონის გარეთ გაგრძელდა.

პოლიციის ცნობით, გარდაცვალების შემთხვევა არ ყოფილა, თუმცა ბევრი მსხვერპლი იყო, მათგან ერთ-ერთი, 44 წლის მამაკაცი, დანით მიყენებული ჭრილობით საავადმყოფოში გადაიყვანეს. მიუხედავად იმისა, რომ მატჩის ბოლოს სტადიონზე 200 პოლიციელი და 20 ცხენოსანი პოლიციელი და შვეულმფრენი მორიგეობდნენ, ადგილობრივ ბრძოლებში ჩარევა ვერ შეძლეს. თვითმხილველების თქმით, ძალიან ბევრი ჩხუბი იყო, გარდა ამისა, გულშემატკივრებმა დაამტვრიეს მაღაზიები და სხვა დაწესებულებები, რომლებიც მათ თვალში მოხვდათ. ასობით ადამიანმა მიიღო სხვადასხვა სახის დაზიანებები.

ფეხბურთის ასოციაციაში აცხადებენ, რომ ჩხუბში ჩართული ყველა გულშემატკივარს, რომლის ვინაობის დადგენას შეძლებდნენ, „სამუდამოდ აეკრძალებათ სტადიონებზე საფეხბურთო მატჩების ყურება, რადგან ასეთ ადამიანებს თამაშზე ადგილი არ აქვთ“. ასევე, ვესტ ჰემის ვებსაიტზე გაჩნდა ოფიციალური განცხადება: „კლუბი არ მოითმენს მიუღებელ ქცევას და გადამწყვეტ ზომებს მიიღებს ინციდენტებზე პასუხისმგებელი პირების წინააღმდეგ. სტადიონზე შესვლის უვადო აკრძალვა იმოქმედებს. როგორც ადრე, მატჩის დროს და მის შემდეგ, ჩვენ სრულად ვთანამშრომლობთ პოლიციასთან“.image

5. 1996 წლის ევროთასის ნახევარფინალი

1996 წლის ევროთასის ნახევარფინალი გერმანიასა და ინგლისს შორის კიდევ ერთი მაგალითია ხულიგნური გარჩევების გრძელ სიაში, რამაც ინგლისელ გულშემატკივრებს ასეთი ცუდი რეპუტაცია მოუტანა საერთაშორისო საზოგადოებაში. უფრო უარესი და კიდევ უფრო აუხსნელი, ეს მატჩი ინგლისში შედგა და ინგლისელი ხულიგნების ქმედებებისა და მათი ბარბაროსული ხრიკების შედეგად დააშინეს და გაანადგურეს საკუთარი ქვეყანა - ნამდვილი ბარბაროსებივით.

არეულობები ატყდა მას შემდეგ, რაც ინგლისმა წააგო გერმანიასთან, გარეტ საუთგეიტმა თამაშის ბოლოს პენალტი გაუშვა და ინგლისის ყველა ქალაქი და სოფელი აურზაურმა მოიცვა, არეულობებმა ერთდროულად იფეთქა ყველგან. ამ არეულობებიდან ყველაზე უარესი მოხდა ლონდონის ტრაფალგარის მოედანზე, სადაც 2000 კაციანმა ბრბომ ბოთლები ესროლა გამვლელ მანქანებს, ხალხს და პოლიციას. მათ ასევე ცეცხლი წაუკიდეს რამდენიმე მანქანას და ჩაამსხვრიეს მაღაზიის ვიტრინები. ბრაიტონში, 17 წლის რუსი ბიჭი ხუთჯერ დაჭრეს, როდესაც ახალგაზრდების ჯგუფმა ის გერმანელად აღიქვა. ვილტშირში პოლიციელს ბოთლის დარტყმის შედეგად თავის ტრავმა მიაყენეს.image

6. ლუტონი - მილუოლი (1985)

მილუოლი ამ სიაში ადრეც იყო ნახსენები და როგორც ამ ინციდენტიდან ხედავთ, მათ აქვთ მდიდარი ისტორია და დიდი ხნის განმავლობაში იმყოფებოდნენ ყველაზე ძალადობრივი საფეხბურთო არეულობების შუაგულში, რაც კი ოდესმე დაფიქსირებულა. მილუოლი ბრიტანეთის ერთ დროს ყველაზე აგრესიული და საშიში გულშემატკივრების კლუბია. მათი მთავარი მტრები არიან ვესტ ჰემი, კრისტალ პალასი, ჩარლტონი, გილინჰემი. დევიზი ბევრს ამბობს: არავინ მოგვწონს, არ გვაინტერესებს! ლონდონის Millwall Football Club დაარსდა ჯერ კიდევ 1885 წელს შოტლანდიურმა კომპანია J.T.Morton-მა, მათგანაა თეთრი და ლურჯი ფერებიც (შოტლანდიის ეროვნული დროშის პატივსაცემად). ლონდონის კრიმინალიზებული სამუშაო გარეუბნების სპეციფიკა გახდა მილუოლის გულშემატკივრების გაზრდილი აგრესიულობის მთავარი მიზეზი. პირველი არეულობები დაიწყო მეზობელ ვესტ სემთან მატჩში 1906 წელს.

1985 წლის სეზონის შუა რიცხვებში მილუოლის გულშემატკივრებმა ინგლისური ფეხბურთის ისტორიაში ერთ-ერთი ყველაზე დიდი ხოცვა-ჟლეტა მოაწყვეს. 3 მარტს ლონდონელები ლუტონ თაუნში უნდა გამგზავრებულიყვნენ ამავე სახელწოდების გუნდთან მატჩზე. ადგილობრივი კლუბის MIG-ის გულშემატკივართა ჯგუფმა გაბედა დაპირისპირებოდა მთავარი Bushwackers-ის დოკერების ბანდას და ყველამ, მათ შორის პოლიციამ, იცოდა, რომ მატჩი უბრალოდ არეულობისთვის იყო განწირული.

სტადიონისკენ მიმავალმა სტუმრებმა ლონდონიდან დაანგრიეს ყველა პაბი, სადაც ლუტონის გულშემატკივრებს დროის გატარება უყვარდათ, ასევე გაჩერებული მანქანები დააზიანეს. სტადიონზე ვითარება კიდევ უფრო დაიძაბა. ფეხბურთელები მოედანზე გახურებისთვის შევიდნენ, მაგრამ მაშინვე გასახდელში გაიქცნენ, რადგან ორივე კლუბის გულშემატკივრებმა მოედანზე შეჭრა დაიწყეს. მხოლოდ პოლიციის დახმარებით მოხერხდა მსჯელობა ხულიგნებთან, რომლებიც ბოთლებს ყრიდნენ და სკამებს ამტვრევდნენ. პოლიციამ მატჩის განმავლობაში სტუმრების აგრესია ძლივს შეიკავა, მაგრამ ბოლო სასტვენის შემდეგ, რომელიც ლუტონის 1-0 გამარჯვებას ნიშნავდა, იმედგაცრუებულმა დოკერებმა უფრო გადამწყვეტი მცდელობა მოაწყეს მოედანზე შტურმით. ამჯერად მათ მოახერხეს პოლიციის უკან დახევა და ლუტონის გულშემატკივრებთან მისვლა. სტადიონზე ქაოსი ნახევარ საათზე მეტხანს გაგრძელდა. ინციდენტის შედეგად დაშავდა 31 პოლიციელი, დააკავეს რამდენიმე ათეული ადამიანი, ხოლო პროვინციულ ქალაქში უპრეცედენტო ხოცვა-ჟლეტამ გამოიწვია თავად მარგარეტ ტეტჩერის მწვავე კრიტიკა და იყო ევრო 88-ის მასპინძლობის დიდი ბრიტანეთის ტენდერის წარუმატებლობის მთავარი მიზეზი.image

7. დერბი ჩრდილოეთ ლონდონში 1982 წელი

80-იან წლებში ინგლისში მსგავსი ძალადობრივი ხულიგნობის კიდევ ერთი მაგალითია არსენალისა და ვესტ ჰემის მატჩი. 1982 წლისთვის გულშემატკივრები სულ უფრო და უფრო ძალადობდნენ და აგრესიას ავლენდნენ. მეტიც, მათ დაიწყეს იარაღის კონტრაბანდა სტადიონზე, რაც არის გზა სისასტიკის მზარდი დონისკენ.

ვესტ ჰემი უკვე ნახსენები იყო ამ სიაში და ისინი ითვლებიან ერთ-ერთ ყველაზე საშიშ ფეხბურთის გულშემატკივართა ბანდად ინგლისში. მაგრამ არსენალს ასევე ჰყავდა ჰარდკორ ფანების საკუთარი ბანდა, მეტსახელად Gooners. ეს ორი ბანდა იქცა კოქტეილის ერთადერთ და საკმარის ინგრედიენტად, რომელსაც „სისასტიკეს“ უწოდებენ.

ვესტ ჰემი ელოდა, რომ წინააღმდეგობას არ შეხვდებოდნენ, აჯანყდნენ და დაიპყრეს არსენალის გულშემატკივართა ტრიბუნები, მაგრამ არსენალის გულშემატკივრებმა უპასუხეს და საოცარი ბრძოლაც გაიმართა, თუმცა გამარჯვება ვერ შეძლეს და საკუთარი სექტორიდან დაიხიეს.

მაშინ, როცა ვესტ ჰემის გულშემატკივრები ოპონენტებს უბრალოდ დასცინოდნენ, არსენალის გულშემატკივრების ჯგუფი ხელახლა შეიკრიბა და შეეცადა ტრიბუნების და ტერიტორიის დაბრუნებას. ვესტ ჰემის გულშემატკივრები შოკირებული და გაოგნებული იყვნენ ამ ნაბიჯით და იმდენად შეავიწროვეს, რომ პრაქტიკულად ტრიბუნებიდან გადააგდეს. პოლიციამ შეძლებისდაგვარად დაიცვა ვესტ ჰემის გულშემატკივრები და ვითარება დაიძაბა. თუმცა, იმავე ღამეს, არსენალის გულშემატკივარი ვესტ ჰემის გულშემატკივრებმა დაიჭირეს და სასტიკად დაჭრეს. ის საღამო არსენალის მხარდამჭერებისთვის გარდამტეხი აღმოჩნდა და ვესტ ჰემის გულშემატკივრებს აღარ უცდიათ მათ ტრიბუნებზე შეჭრა.image

8. ევროპის თასის ფინალი 1975 წელი

ინგლისელი გულშემატკივრები კვლავ დაპირისპირების ცენტრში აღმოჩნდნენ, როდესაც ლიდს იუნაიტედი ეთამაშა ბაიერნს 1975 წლის ევროპის თასის ფინალში. მატჩი პარიზში გაიმართა და ლიდს იუნაიტედის წინააღმდეგ საეჭვო მსაჯის გადაწყვეტილებების შემდეგ, მათმა გულშემატკივრებმა კონტროლი დაკარგეს. მათ მინდორზე ბოთლების და სხვა საგნების სროლა დაიწყეს და საბოლოოდ მინდორზე თვითონ გავიდნენ. გარდა ამისა, სტადიონზე ადგილები დახიეს და ყველას თავს დაესხნენ. გერმანელმა ოპერატორი წარმოუდგენლად დაშავდა- თვალი დაკარგა! ფოტოგრაფს მკლავიც გაუტეხეს, რამდენიმე ათასი დოლარის ღირებულების ვიდეოკამერა დაუმსხვრიეს. მაგრამ ძალადობა არ იყო ცალმხრივი. ლიდს იუნაიტედის ყოფილი ვარსკვლავი ბობი კოლინზი სცემეს (სტადიონის გარეთ). ეს იყო ძალადობის ერთ-ერთი ყველაზე საშინელი შემთხვევა ფეხბურთის ისტორიაში და აიძულა უეფა გადაეხედათ ყველა მომავალი ევროპული შეჯიბრებიდან გასვლაზე.image

9. ბუნტი მატოკეოს სტადიონზე

ზოგადად, აფრიკელი ფეხბურთის გულშემატკივრები ცნობილია, როგორც ყველაზე მგზნებარეები მსოფლიოში. ყველას ახსოვს 2010 წლის მსოფლიო თასი, რომელიც გაიმართა სამხრეთ აფრიკაში, როდესაც მთელ მსოფლიოს შემოესმა უცნაური ხმები ტრიბუნებიდან, რომელიც გამოდიოდა ინსტრუმენტიდან სახელწოდებით "ვუვუზელები". რა თქმა უნდა, ყველა გულშემატკივარი არ არის ერთნაირად ფანატიკოსი, არიან ისეთებიც, რომლებიც სიამოვნებას იღებენ თამაშით ჩხუბისა და ჩხუბის გარეშე. აფრიკის ერთა თასის ნახევარფინალი განასა და ეკვატორულ გვინეას შორის ნამდვილი ომის ზონა იყო. სტადიონებზე სტიქიურ უბედურებებზე და არეულობებზე საუბრისას, რომლებმაც რამდენიმე ადამიანის სიცოცხლე შეიწირა, პირველი მათგანი კონგოს მატოკეოს სტადიონზე მომხდარი ბუნტია. ჩემპიონატის მატჩში ერთმანეთს Socozaki და Nyuki System შეხვდნენ და გავრცელდა ჭორი, რომ ერთ-ერთი მოთამაშე დაზიანდა - ვიღაცამ ჯადოქრობა გამოიყენა.

როგორც მოგეხსენებათ (ან შეიძლება არ) იცოდეთ, აფრიკის ზოგიერთ ქვეყანაში ადამიანებს ჯერ კიდევ მტკიცედ სჯერათ ჯადოქრობის და ბრალდებულებს ადვილად წვავენ ან სასტიკად კლავენ. ასე რომ, როდესაც ასეთი ჭორი ვრცელდება ფეხბურთის მატჩის წინ, ძალადობა აუცილებლად მოხდება. ხალხმა ბუნტი დაიწყო, პოლიცია საკმაოდ სწრაფად ჩაერია და შეძლო ფეხბურთელებისა და ხალხის დაცვა. მაგრამ თითქმის მაშინვე, პოლიციის უფროსს თავში დაარტყეს და მძიმედ დაშავდა, ამის შემდეგ პოლიციამ დაიწყო თოფების სროლა ჰაერში, ამაო მცდელობით, დაეწყნარებინა ბრბო. "ბრძოლის ველზე" დაიღუპა 13 და დაიჭრა 36. მსხვერპლთა უმეტესობა 11-დან 16 წლამდე ახალგაზრდები იყვნენ, რომლებიც ბრბომ გათელა ან კედელზე მიჭყლიტა.image

10. კატასტროფა ჰეზელის სტადიონზე

ფეხბურთის ისტორიაში ერთ-ერთი ყველაზე საშინელი არეულობა მოხდა 1985 წელს ჰეზელის სტადიონზე. ისევ ინგლისელი ფეხბურთის გულშემატკივრები - და იტალიელი იუვენტუსის გულშემატკივრები 1985 წლის ევროპის თასის ფინალში ბრიუსელში. წარმოიდგინეთ, 39 ადამიანი დაიღუპა და 600-ზე მეტი დაშავდა! თასის მატჩი ლივერპულსა და იუვენტუსს შორის გაიმართა და არეულობა მატჩამდე ერთი საათით ადრე დაიწყო. მოწინააღმდეგე მხარეები ერთმანეთს ქვებს ესროდნენ.

ეს ყველაფერი ხელჩართული ჩხუბით დასრულდა და კონფლიქტი ძალადობრივ ბრძოლაში გადაიზარდა, როდესაც ლივერპულის გულშემატკივრებმა ღობეები დაარღვიეს და იუვენტუსის გულშემატკივრებისკენ გავარდნენ. ხანმოკლე დაპირისპირების შემდეგ, იუვენტუსის ფანები კედელზე მიამაგრეს, როცა უკან დახევას ცდილობდნენ. ისინი უკან პირდაპირ ბეტონის კედელთან დააბრუნეს და ბევრი უბრალოდ ზეწოლით გაჭყლიტეს. როდესაც ხალხი კედელზე ასვლას ცდილობდა, ის ჩამოინგრა, თავის მხრივ, სტადიონის ნაწილი უბრალოდ დაინგრა და მის ქვეშ უამრავი ადამიანი დაიმარხა. ამან უეფა აიძულა ინგლისური კლუბები 1990-იან წლებამდე აეკრძალა ევროპულ შეჯიბრებზე.image

11. ბრძოლა კაისერი ათათურქის სტადიონზე

თურქი ფეხბურთის გულშემატკივრები ხულიგნობით არიან განთქმული და თურქეთის ერთ-ერთი ყველაზე საშინელი აჯანყება მოხდა 1967 წელს ათათურქის სტადიონზე. თავიდან გულშემატკივრებს შორის ჩხუბმა გამოიწვია პანიკა და მასიური გაქცევა, რის დროსაც ბევრი უბრალოდ ფეხქვეშ გათელეს. 43 ადამიანი დაიღუპა და 300-ზე მეტი დაშავდა. ითამაშეს გუნდებმა "კაისერისპორი" და "სივასსპორი", მაგრამ მათი თამაში სულაც არ იყო იმ დღის მთავარი მოვლენა. Kayserispor-ი პირველ ტაიმში 1-0 დაწინაურდა და Sivasspor-ის გულშემატკივრებმა მათი პროვოცირება დაიწყეს. ქვების სროლით დაიწყო და სწრაფად მიაღწია სრულ ძალადობამდე. ბევრი გულშემატკივარი შეიარაღებული იყო ბეისბოლის ჯოხებითა და დანებით და როდესაც მხარეები შეიკრიბნენ, უდანაშაულო მაყურებლები გაქცევას ცდილობდნენ. ამან განაპირობა ის, რომ ხალხის უზარმაზარი ბრბო მივარდა გასასვლელებისკენ და ერთმანეთი გადათელეს. მოგვიანებით, ძალადობა გავრცელდა ქუჩებში და Sivasspor-ის გულშემატკივრები თავს დაესხნენ უდანაშაულო ადამიანებს. ხელისუფლებას მოუწია უზარმაზარი რესურსების გამოყოფა ამ ძალადობის შესაჩერებლად.image

12. ელის პარკი

ერთ-ერთი ყველაზე საბედისწერო საფეხბურთო ბუნტი მოხდა სამხრეთ აფრიკაში 1991 წელს იოჰანესბურგის ელის პარკში ფეხბურთის მატჩის დროს. ეს მოხდა Kaiser Chiefs-სა და Orlando Pirates-ს შორის თამაშის დროს. მაშინვე გაირკვა, რომ სტადიონი ძალიან გადატვირთული იყო და არეულობებმა ჭყლეტვასთან ერთად გამოიწვია მეორე ყველაზე საშინელი სპორტული კატასტროფა სამხრეთ აფრიკის ისტორიაში, 42 ადამიანი დაიღუპა. ყველაზე საშინელი სპორტული კატასტროფა მოხდა ათი წლის შემდეგ, ჭყლეტის შედეგად.

ამ ვითარებაში სტადიონზე 30 000 ადამიანი შეიკრიბა, რომელიც მხოლოდ 23 000 ადამიანს იტევდა. მეტიც, გულშემატკივრებს ღობეებით არ აშორებდნენ ერთმანეთს და გუნდების ქომაგები ერთმანეთს უტევდნენ. მატჩიდან მალევე, ორ გულშემატკივარს შორის ძალადობა მოხდა, მთავარის მიერ გატანილი და მსაჯის მიერ გატანილი საეჭვო გოლის შემდეგ. ამან აიძულა მეკობრეების გულშემატკივრები თავს დასხმოდნენ მოწინააღმდეგეებს დანებით, ასევე ესროდნენ ხილს და ქილებს. image

13. პორტ საიდი

ეგვიპტელები წარმოუდგენლად სერიოზულად აღიქვამენ ფეხბურთს, რაც ხშირად ძალადობამდე მიდის ძალიან მარტივად. ეს არასდროს ყოფილა ისე აშკარა, როგორც პორტ-საიდის სტადიონის ხოცვა-ჟლეტის დროს 2012 წელს.

ელ მარსის და ელ აჰლის მატჩს და შემდგომ ძალადობას 74 ადამიანი ემსხვერპლა და 500-ზე მეტი დაშავდა. მატჩი დასრულდა ელ მარსის 3-1 გამარჯვებით და ელ მარსის ხულიგანის გულშემატკივრები მოედანზე შეიჭრნენ ელ აჰლის გულშემატკივრებზე დანებით, ჯოხებით, ფეიერვერკით, ბოთლებით და ხმლებითაც კი დაესხნენ თავს. ზოგიერთი მათგანი დანით მოკლეს, ზოგი ცემით, ზოგი კი ზედა ტრიბუნებიდან გადააგდეს. შემდეგ ჭყლეტაში ბევრი გათელეს ან გაანადგურეს. მოგვიანებით ყველამ პოლიცია დაადანაშაულა მათ უმოქმედობაში და, როგორც ვიდეოდან ჩანდა, ძალადობის შესაჩერებლად ან შესაკავებლად ცოტა რამ გააკეთეს. მათ ასევე დაადანაშაულეს იმაში, რომ არ გააღეს ჭიშკარი გულშემატკივრების გასასვლელად. ამან გამოიწვია ის, რომ მთავრობამ ეგვიპტის პრემიერ ლიგა ყველა შეჯიბრებიდან 2 წლით გამორიცხა.image

14. აკრას სტადიონის რღვევა

აკრას სპორტული სტადიონის კატასტროფა არის ერთ-ერთი ყველაზე საშინელი საფეხბურთო არეულობა ისტორიაში, ერთ-ერთი ყველაზე სისხლიანი მოვლენა მთელი სპორტის ისტორიაში და ყველაზე საშინელი კატასტროფა აფრიკის ნებისმიერ სპორტულ ღონისძიებაში. 2001 წლის ინციდენტმა 127 ადამიანის სიცოცხლე შეიწირა! ეს მოხდა განაში, Djan Ohene სტადიონზე, ქვეყნის ორ უდიდეს კლუბს, Accra Hearts of Oak Athletic Club-სა და Asante Kotoko-ს შორის მატჩის დროს. ორ კლუბს შორის დაპირისპირება სასტიკი იყო და ეს იყო ერთ-ერთი ფაქტორი, რამაც კატასტროფა გამოიწვია.

მასპინძელებმა ანგარიშით 2-1 მოიგეს. მოვლენების ამ ემოციურმა განვითარებამ გააბრაზა კოტოკოს ფანები, რომლებმაც დაიწყეს მოედანზე ბოთლების და დამტვრეული სკამების სროლა. თამაშის დაწყებამდე პოლიციამ უსაფრთხოების დამატებითი ზომები მიიღო ძალადობის თავიდან ასაცილებლად. მაგრამ უსაფრთხოების ამ მატებამ გამოიწვია სიკვდილის დიდი რაოდენობა. როდესაც პოლიციამ ცრემლსადენი გაზის გამოყენება დაიწყო, დიდი ჭყლეტა დაიწყო, რასაც ქაოსი მოჰყვა. უთვალავი ადამიანი კედლებთან იყო გათელილი. image

15. Estadio National

ფეხბურთის ისტორიაში ყველაზე საშინელი ბუნტი და კატასტროფა მოხდა Estadio National-ზე, როდესაც პერუმ უმასპინძლა არგენტინას ტოკიოს ოლიმპიადის საფეხბურთო ტურნირის შესარჩევ მატჩში 1964 წელს. ამ ორ ერს შორის მეტოქეობა წარმოუდგენლად მწვავეა, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც საქმე ფეხბურთს ეხება. მატჩის საყურებლად 50 000-ზე მეტი ადამიანი დაესწრო. ძალიან ნაცნობ სიტუაციაში, მსაჯი კონფლიქტის ცენტრში იყო, როცა პერუს მნიშვნელოვანი გოლი აკრძალა. გულშემატკივრები აღშფოთდნენ და მოედანზე შეიჭრნენ. პოლიციამ ცრემლსადენი გაზით უპასუხა და გულშემატკივრებმა ხალხის მასობრივი წყლეტის პროვოცირება მოახდინეს, რომლებიც სასოწარკვეთილი ცდილობდნენ გაზის თავიდან აცილებას.

გოფრირებული ფოლადის გასასვლელები განთავსებული იყო სტადიონის დონის ქვემოთ. ამ გასასვლელების მიმართულებით მივარდნილმა ადამიანთა რაოდენობამ ასობით ადამიანის სიკვდილი გამოიწვია. ყველა, ვინც სტადიონზე დარჩა და გაქცევა არ სცადა, გადარჩა და არ დაშავებულა. სტადიონის გარეთ, ქალაქს დიდი ზიანი მიადგა. ოფიციალური დაღუპულთა რიცხვი 328-ია, თუმცა ბევრი ამბობს, რომ რეალური რიცხვი გაცილებით მეტია. დაშავდა 500-ზე მეტი ადამიანი.image















0
306
1-ს მოსწონს
ავტორი:ქეთი1988
ქეთი1988
Mediator image
Mediator image
306
  
კომენტარები არ არის, დაწერეთ პირველი კომენტარი
0 1 0