x
image
თამილა გურაშვილი
Mediator image
მთვარე წარმოუდგენლად ახლოს მოვიდა დედამიწასთან: ეს არ ყოფილა 1030 წლიდან

image
მსოფლიო მედიაში გავრცელდა სენსაცია: მთვარე დედამიწასთან ასე ახლოს არ ყოფილა 1030 წლის შემდეგ. მთვარის ბნელი მხარე მთლიანად შემოტრიალდა ჩვენი პლანეტისკენ. ეს მოხდა შაბათ ღამით კვირამდე (21 იანვარი, 23 საათი 56 წუთი). მთვარემდე მანძილი მხოლოდ 356 568 კილომეტრი აღმოჩნდა. იმის გათვალისწინებით, რომ საშუალო მანძილი 384 467 კილომეტრია. ორივე ციფრი უზარმაზარია და ცუდად აღიქმება ჩვენი ცნობიერების მიერ. თუმცა, 8 ათასი კილომეტრით უფრო ახლოს, ეს სენსაციაა.ეს ბოლოს მოხდა 1030 წელს, შემდეგ კი 2368 წელს.



მანძილი დედამიწიდან მთვარემდე მუდმივად იცვლება. მიზეზი ის არის, რომ მთვარე ჩვენს გარშემო მოძრაობს არა წრიულად, არამედ, ელიფსურად. მთვარის ორბიტის ყველაზე შორეული წერტილი - აპოგეი - 404 000-დან 406 700 კილომეტრამდე მერყეობს. უახლოესი პერიგეა - 356400-დან 370400 კილომეტრამდე. ერთ თვეში მთვარე იმყოფება დედამიწიდან აპოგეაშია (ყველაზე შორს) და ერთხელ პერიგეაზე (ყველაზე ახლოს). დედამიწის გარშემო მთვარის ბრუნვის პერიოდი დაახლოებით ერთი თვეა, რაც გასაკვირი არ არის, რადგან თავად "თვის" კონცეფცია ჩვენმა წინაპრებმა ააგეს მთვარეზე დაკვირვების შედეგად.



როგორც ხედავთ, მთვარის ელიფსი არ არის მხოლოდ წაგრძელებული, ის ასევე თითქოს პულსირებს. მინიმალური და მაქსიმალური მანძილი დედამიწიდან მთვარემდე მუდმივად იცვლება. ეს უჩვეულოა: დედამიწის ორბიტაც არის ელიფსი, მაგრამ ბევრად უფრო სტაბილური. იანვრის დასაწყისში დედამიწა მზესთან ოდნავ უფრო ახლოსაა, ივლისში ცოტა უფრო შორს და მანძილის სხვაობა წარმოუდგენლად სტაბილურია. კარგია, რომ ასეა, თორემ მზე მთელი ძალით დაგვწვავდა, მერე კი გაგვყინავდა.



ფაქტია, რომ ფრაზა "მთვარე დედამიწის გარშემო ბრუნავს", მკაცრად რომ ვთქვათ, არასწორია. დედამიწაც და მთვარეც ტრიალებს მასის საერთო ცენტრის გარშემო, რომელიც მდებარეობს არა დედამიწის ცენტრში, არამედ სადღაც შუაზე ზედაპირისკენ. გამოდის ისეთი არასტაბილური მორევი, რომელიც ტრიალებს, ტრიალებს, მაგრამ არ ვარდება. ამ არასტაბილურ ბრუნვაზე ყველაფერი მოქმედებს: გარე გრავიტაცია (მზე, იუპიტერი, სხვა პლანეტები), არათანაბარი მასები დედამიწის შიგნით, სეზონების ცვლილებაც. ეს ყველაფერი აისახება როგორც მთვარის ორბიტაზე, ასევე, მის მოჩვენებით მოძრაობაში.




მთვარე მთლიანად ჩვენკენ არის მობრუნებული ბნელი მხარით და გარდა ამისა, პირდაპირ მზის გვერდით კიდია, ისე რომ მნათობის ბრწყინვალება მთლიანად ჩრდილავს მას. ეს ახალი მთვარე აღნიშნავს ჩინური ახალი წლის დასაწყისს.




ეს მართლაც ყველაზე ახლო ახალი მთვარეა 1030 წლის შემდეგ. მართალია, თავად 1030 წელს მათ წარმოდგენაც არ ჰქონდათ ამის შესახებ, რადგან, მათ არ იცოდნენ როგორ გაზომონ მანძილი მთვარემდე მაღალი სიზუსტით (ძველი ბერძნები იყვნენ პირველები, ვინც გაზომეს მანძილი, მაგრამ იყო შეცდომა).




მოქცევა ბევრ რამეს განსაზღვრავს ჩვენს ცხოვრებაში. არსებობს თეორია, რომ ისინი მიწისძვრებსაც კი იწვევენ და თითქმის ეპიდემიის პროვოცირებას ახდენენ. მოქცევა იქმნება მთვარისა და მზის გრავიტაციული ზემოქმედებით (მთვარე უფრო ახლოსაა, მისგან მეტი მოქცევაა, მაგრამ მზეც შესამჩნევია). ახალ მთვარეზე მზისა და მთვარის ძალები შეჯამებულია, მოქცევა უფრო შესამჩნევია. მით უმეტეს ახალ მთვარეზე.




ამ ამბებმა, საბედნიეროდ, არ მოგვიტანა ინფორმაცია ცუნამის, ქარიშხლებისა და მიწისძვრების შესახებ. მაგრამ სისტემა არ მუშაობს ახლა პირდაპირ რეჟიმში. ძლიერმა გრავიტაციულმა მიზიდულობამ შეიძლება გამოიწვიოს დედამიწის ქერქში ცვლა, რაც ცოტა მოგვიანებით გამოვლინდება. ეს გავს იმას, თაროს კიდეზე მყოფი წიგნი მოულოდნელად რომ ეცემა უმიზეზოდ. ერთი სიტყვით, ფენომენი საკმაოდ შემაშფოთებელია და არა განსაკუთრებით სანახაობრივი.



1
258
შეფასება არ არის
ავტორი:თამილა გურაშვილი
თამილა გურაშვილი
Mediator image
258
  
2023, 22 იანვარი, 23:08
კომენტარი ცარიელია ან წაშლილია

0 1 1