x
image
არაჩანდა
Mediator image
Mediator image
Mediator image
ვინ იყო ინჟინერი, რომლის წყალობითაც ვუსმენთ დღეს სტერეოხმას და რომელიც 38 წლის ასაკში ტრაგიკულად დაიღუპა
image

80 წლის წინ, 1942 წლის 7 ივნისს ავიაკატასტროფაში 38 წლის ასაკში დაიღუპა გენიალური ინგლისელი ინჟინერი ალან ბლუმლაინი. მან სიცოცხლის მოკლე პერიოდში მოასწრო და 128 გამოგონების ავტორი გახდა, მათ შორის ბევრ რამეს სწორედ ამ ადამიანის წყალობით დღემდე ვიყენებთ ყოველდღიურ ყოფა-ცხოვრებაში. მათ შორის ტელეკომუნიკაციაში, ხმის ჩაწერაში, სტერეოფონიურ ხმაზე, ტელევიზიასა თუ რადარში. ამ გენიალური ადამიანის შესახებ საერთოდ არაფერი იძებენება ქართულ ციფრულ მედიაში. დღეს ამ შეცდომას გამოავასწორებთ.




ადრეული წლები


ალან დოუერ ბლუმლაინი დაიბადა 1903 წლის 29 ივნისს ჰემპსტედში, ლონდონში. მამამისი, სემი ბლუმლაინი, ებრაული წარმოშობის გერმანული ნატურალიზებული ბრიტანელი სუბიექტი იყო.დედა, ჯესი დოუერი, იყო შოტანდიელი, რომლის მამაც უილიამ დოუერის გაემგზავრა სამხრეთ აფრიკაში ლონდონის მისიონერთა საზოგადოებისთვის. ალანი მოინათლა პრესვიტერიანად; მოგვიანებით იგი დაქორწინდა ანგლიკანურ სამრევლო ეკლესიაში. როგორც ჩანს, ალან ბლუმლაინის მომავალი კარიერა შვიდი წლიდან დაიწყო, როდესაც მან მამამისს წარუდგინა კარზე ზარის შეკეთების გადასახადი წარწერით "ალან ბლუმლაინი, ელექტრო ინჟინერი"



1921 წელს საშუალო სკოლის დამთავრების შემდეგ სწავლობდა City College and Guilds-ში (იმპერიული კოლეჯის ნაწილი). მან მოიგო გუბერნატორის სტიპენდია და მეორე კურსზე განაგრძო სწავლა; ორი წლის შემდეგ მიიღო პირველი კლასის წარჩინებით ბაკალავრიატის ხარისხი.


1930-იანი წლების დასაწყისში ბლუმლაინი შეხვდა დორინ ლეინს, დაწყებითი სკოლის მასწავლებელს, რომელიც მასზე ხუთი წლით უმცროსი იყო. 1933 წელს ისინი დაქორწინდნენ.

image



კარიერა და გამოგონებები



1924 წელს ბლუმლაინმა დაიწყო მუშაობა International Western Electric-ში, Western Electric Company-ის განყოფილებაში. კომპანია შემდგომში გახდა International Standard Electric Corporation და შემდეგ, მოგვიანებით, Standard Telephones and Cables (STC). იქ ყოფნისას მან გაზომა ადამიანის ყურის ამპლიტუდა/სიხშირე პასუხი და გამოიყენა შედეგები პირველი ქსელების შესაქმნელად. 1924 წელს მან გამოაქვეყნა (პროფესორ ედვარდ მალეტთან ერთად) პირველი ორი IEE ნაშრომიდან მაღალი სიხშირის წინაღობის გაზომვის შესახებ. ამან მას მოუტანა IEE ჯილდო ინოვაციისთვის. მომდევნო წელს მან დაწერა (ნორმნ კიპინგთან ერთად) შვიდი სტატიის სერია Wireless World-ისთვის.


image

ასე დაიწყო გენიალური ინჟინრის გამოგონებების კასკადი, თავის ხანმოკლე სიცოცხლის მანძილზე იგი მუშაობდა ტელეფონის, ხმის ჩამწერი და რეპროდუქციის, ტელევიზიის და რადარის სფეროებში. გახდა წამყვანი კონსტრუქტორი კომპანია EMI-ში, მანვე შექმნა ბრიტანული 405-ხაზიანი სატელევიზიო მაუწყებლობის სისტემა, იყო ლონდონის პირველი სატელევიზიო ცენტრის მთავარი კონსტრუქტორი. მეორე მსოფლიო ომის დროს ის იყო სარადარო სადგურების (RLS) წარმოების კონსტრუქტორი და ორგანიზატორი.


თავისი ჩვიდმეტ წლიანი პროფესიული საქმიანობის განმავლობაში ბლუმლაინი იყო 128 გამოგონების ავტორი, მათ შორისაა სტერეო ხმის დამუშავება, მანვე შექმნა სტერეო მიკროფონი, Blumlein პულსის გენერატორი, ულტრაწრფივი გამომავალი ეტაპი, განივი ფილტრი, სლოტი ანტენა და სტერეოფონული ჩამწერი სისტემა, რომელიც გახდა მსოფლიო სტანდარტი 1950-იან წლებიდან. ბლუმლაინმა შეიმუშავა ძირითადი მიკროსქემის ერთეულების გამოყენების თეორია და პრაქტიკა - გამაძლიერებლების საერთო უკუკავშირი. კათოდური მიმდევრები, დიფერენციალური კასკადები და ინტეგრატორები .

image

ბლუმლაინის ნაშრომმა საფუძველი ჩაუყარა პირველი ომისშემდგომი თაობის ბრიტანული ელექტრონული კომპიუტერების სქემებს, ანალოგურ ტელევიზიას და რადარის და ვიდეო სიგნალების ფორმირებასა და დამუშავებას.



გარდაცვალება


1942 წლის იანვარში, ბრიტანეთის ხელისუფლებამ EMI-ს დაავალა H2S საჰაერო სადესანტო სახმელეთო სათვალთვალო რადარის სერიული წარმოება, რომელიც არსებობდა მხოლოდ წინასწარი ესკიზის სახით.ბლუმლაინის ჯგუფს უნდა შეექმნა პროტოტიპი, ჩაეტარებინა ტესტირება და შეედგინა სამუშაო დოკუმენტაცია მწარმოებლებისთვის. მთავარი, რადიაციული ნათურის შერჩევის საკითხი - კლისტრონისა თუ მაგნეტრონის - გადაუჭრელი დარჩა. მაგნიტრონებს ჰქონდათ სამჯერ უფრო დიდი დიაპაზონი, უფრო ადვილი იყო მათი მასობრივი წარმოება და ამავე დროს უფრო გამძლე იყო. ამ მიზეზით, უმაღლეს სარდლობას ეშინოდა გერმანიის თავზე ფრენების დროს საიდუმლო მაგნიტრონების გამოყენება და H2S-ის ინჟინრებს ორი პარალელური ვარიანტის შემუშავება მოუწიათ. EMI პასუხისმგებელი იყო კლისტრონის რადარის განვითარებაზე, ხოლო ინსტიტუტი მაგნეტრონის ვარიანტზე მუშაობდა.

image

მაგნეტრონზე დაფუძნებული რადარის პროტოტიპი პირველად გამოსცადეს 1942 წლის 17 აპრილს; სამიზნის აღმოჩენის დიაპაზონი არ აღემატებოდა რამდენიმე მილს. კლისტრონის პროტოტიპი ტესტირება ჩატარდა 2 ივნისს და აღმოჩნდა, რომ ის უმოქმედო იყო; იმავდროულად, ინსტიტუტის კონსტრუქტორებმა, როგორც ჩანს, მოაგვარეს თავიანთი ლოკატორის პრობლემა. ამის შესახებ შეიტყო ბლუმლაინმა და გადაწყვიტა პირადად ასულიყო ჰაერში, რათა გაუმჯობესებული მაგნეტრონის ვერსია შეემოწმებინა.


7 ივნისს მფრინავი ლაბორატორია - სპეციალურად აღჭურვილი "ჰალიფაქსის" მძიმე ბომბდამშენი - უსაფრთხოდ აფრინდა დეფორდის აეროდრომიდან. ბორტზე იმყოფებოდა ეკიპაჟის ხუთი წევრი, ინსტიტუტის სამი ინჟინერი, ბლუმლაინი, ბლაიტენი და ბრაუნი. აფრენიდან საათნახევრის შემდეგ თვითმფრინავს ცეცხლი გაუჩნდა. ხანძარმა გამოიწვია მეოთხე ძრავის განადგურება, შემდეგ კი ცეცხლმა მოიცვა მარჯვენა ფრთა; რამდენიმე წუთის შემდეგ "ჰალიფაქსი" ჰაერში დაიშალა და მიწას დაენარცხა უაის ხეობაში, სოფელ უელშ-ბიკნორის მახლობლად. ბორტზე მყოფი ყველა დაიღუპა.13 ივნისს მიცვალებულთა ნეშტი კრემირებული იქნა და დაკრძალეს ლონდონის გოლდერს გრინ კრემატორიუმში.


ხსოვნა

ასე დასრულდა გენიალური ინგლისელი ინჟინრის ხანმოკლე სიცოცხლე.ბრიტანელი და ამერიკელი ელექტრონული ინჟინრების პროფესიულ საზოგადოებაში ბლუმლაინს ეძახდნენ და კვლავაც ეძახიან გენიოსს, მაგრამ პოპულარულ ლიტერატურასა და ჟურნალისტიკაში ბლუმლაინი უწოდებენ ექსკლუზიურად როგორც "სტერეო ხმის გამომგონებელს."

image

ბლუმლაინი არასოდეს იყო ცნობილი ფართო საზოგადოებისთვის; არც სამშობლოში და არც მის ფარგლებს გარეთ, თუმცა იგი უფრო ბევრს იმსახურებს. მას სამწუხაროდ არ ღირსებია ისეთი აღიარება, რაც მის თანამედროვეებს ზვორიკინს, ფლეტჩერს ან ტურინგს ერგო.


image

0
154
4-ს მოსწონს
ავტორი:არაჩანდა
არაჩანდა
Mediator image
Mediator image
Mediator image
154
  
კომენტარები არ არის, დაწერეთ პირველი კომენტარი
0 1 0