x
ხიდისებრი პროთეზით პროთეზირება
imageimage

  • რა არის პროთეზირება
პროთეზირება მნიშვნელოვანი ეტაპია ადამიანის სოციალური და შრომითი რეაბილიტაციის პროცესში, და გულისხმობს დაკარგული ან შეუქცევადად დაზიანებული კბილების ხელოვნური შემცვლელებით - პროთეზებით ჩანაცვლება, ანუ ისეთი საიმედო და მოხერხებული კონსტრუქციის დაყენებას, რომელიც ღეჭვით დატვირთვას თანაბრად გაანაწილებს ბუნებრივ კბილებსა და ღრძილის ზედაპირს შორის. ზუსტი გათვლით და კომპიუტერული მოდელირების უნიკალური მეთოდებით იქმნება პროთეზები, რომლებშიც შერწყმულია სიმტკიცე და ხანგრძლივობა.

  • პროთეზირების სახეები
ჩვენს პრაქტიკაში გვხვდება პაციენტები ან სრულიად უკბილო ან უმეტესის დანაკლისით. აღნიშნულ შემთხვევაში სტომატოლოგს შეუძლია პაციენტს ურჩიოს მოსახსნელი პროთეზის გაკეთება.მოსახსნელი პროთეზები საკმაოდ დახვეწილი და კომფორტულია.იგი შედგება ბაზისისაგან, ხელოვნური კბილებისაგან და ემატება საფიქსაციო ელემენტები.ბაზისის დამზადება შესაძლებელია განსხვავებული ელასტიურობისა და დრეკადობის მქონე მასალებისაგან. პლასტმასის მოსახსნელი პროთეზი მზადდება ყველაზე მყარი მონომერული მასალისგან. პლასტმასის მოსახსნელი პროთეზი უკეთესი ფიქსაციისთვის ზედა ყბაზე მთლიანად ფარავს სასას.თერმოპლასტიური მასალისაგან შესაძლოა დამზადდეს ბიგელისებური მოსახსნელი პროთეზი. იგი მხოლოდ ნაწილობრივ რკალისებურად ფარავს სასას. თერმოპლასტიურ ბიუგელისებურ კონსტრუქციას აქვს ოპტიმალური დრეკადობა და მაღალი სიმტკიცე, სიმსუბუქის წყალობით არ აღიზიანებს ღრძილს და აქვს სტაბილური ფიქსაცია.მოსახსნელი პროთეზი იმპლანტებზე (პირობითმოსახსნელი) მზადდება კბილების სრული არარსებობისას. კონსტრუქცია ეყრდნობა 4 ან 6 იმპლანტს და სრულად აღადგენს კბილთა რკალს. იმპლანტებზე საკეტისებური სისტემით შეკავშირებული პროთეზი იძლევა მყარ და საიმედი ფიქსაციას. პერიოდულად შესაძლებელია კონსტრუქციის მოხსნა და გაწმენდა, რაც ამარტივებს ჰიგიენას. პროთეზის საკეტისებური სისტემა შედგება იმპლანტებზე გაერთიანებული მეტალისებური ბარით და პროთეზის შიგნიდან ჩაფიქსირებული ჩამკეტებისგან, რაც გამორიცხავს მყარის საკვების მიღებისას პროთეზის ამოვარდნას. ჩვეულებრივ პროთეზთან შედარებით გაცილებით კომფორტულია და უკეთ აღადგენს ღეჭვით ფუნქციას.გარდა მოსახსენი პროთეზებიგან, არსებობს ასევე მოუხსნელი პროთეზები.მოუხსნელი პროთეზები სამუდამოდ მაგრდება არსებულ საყრდენ კბილებზე ან ფესვებზე.მოუხსნელ კონსტრუქციებს აქვს უპირატესობა მოსახსნელთან შედარებით, თვითონ სიტყვაც გვეუბნება ამას. მოუხსნელი კონსტრუქციის მოვლა ხდება ჩვეულებრივად, დილა-საღამოს გამოხეხვა, კბილების გაწმენდა და ა.შ.მათ მიეკუთვნება : გვირვინები, ვინირები, ჩანართები, ხიდები.

  • ხიდისებური პროთეზი
„ ხიდისებური პროთეზი“ - პროთეზი რომელსაც აქვს ორი ან მეტი საყრდენი კბილი დაკარგული კბილების მეზობლად, ხოლო მათი შემაერთებელი ხიდი ავსებს კბილთა მწკრივში განვითარებულ დეფექტს.ასეთი პროთეზები გამოიყენებოდა არა მხოლოდ ორთოპედიული სტომატოლოგიის, როგორც დამოუკიდებელი დისციპლინის, არამედ ზოგადად სტომატოლოგიის ჩამოყალიბებამდეც კი. პირველი ხიდები აღმოაჩინეს უძველესი სამარხების გათხრების დროს, რომლებიც ათასი წლის წინათ თარიღდება. ცნობილი ფინიკიური და ეტრუსკული პროთეზები იყო პროტოტიპები და ღეჭვის ეფექტურობის ამ ტიპის აღდგენის პირველი მცდელობები. ეს გასაკვირი არ არის: დარჩენილი კბილების გამოყენება დეფექტების გამოსასწორებლად ყველაზე აშკარა და ლოგიკური მეთოდია და ათასობით წლის შემდეგ აღმოჩნდა, რომ ეს ძალზე ფიზიოლოგიურია. საღეჭი ეფექტურობის აღდგენისათვის.შედგება ორი ან მეტი საყრდენი ელემენტისაგან (ლითონის მლიანსხმული, ლითონ-კერამიკის და სხვ) და შუალედური ნაწილის ანუ სხეულისაგან (ხელოვნური კბილების ჯგუფი)

  • ხიდისებური პროთეზის ტიპები

სტომატოლოგიური ხიდები საკმაოდ მრავალფეროვანია, ასე რომ ჩვენ თავად შეგვიძლია ავირჩიოთ იდეალური ვარიანტი როგორც კომფორტის, ასევე ფინანსური ხარჯების მხრივ. ყველა სტრუქტურა კლასიფიცირდება მასალების მიხედვით, რომელთაგან მზადდება, წარმოების ტექნოლოგიის და ფიქსაციის მიედვით.

  • დამზადების წესის მიხედვით
ხიდისებური პროთეზები შეიწლება იყვნენ მირჩილული, როდესაც საყრდენ ელემენტებსა და სხეულს ამზადებენ ცალკე და შემდეგ მიარჩილავენ და მთლიანსხმული, როდესაც საყრდენი გვირგვინების ჩათვლით ჩამოისხმება წინასწარ მომზადებული ცვილის მოდელის მიხედვით.

  • მოსაპირკეთებელი მასალის მიხდვით
არსებობს მეტალო-კერამიკა.ძალიან პოპულარული მასალა, რომელიც ყველაზე ხშირად გამოიყენება პროთეზირებაში. მეტალო – კერამიკული ხიდი შედგება მეტალის ფუძისგან, რომელიც ზემოდან ფაიფურით არის დაფარული. ჩარჩო თავისთავად შეიძლება იყოს განსხვავებული: ნიკელის, ქრომის, კობალტის, პალადიუმის, ოქროს. ამ დიზაინის დადებითი მხარეებია :1.ძალა და საიმედოობა;2.მაღალი ესთეტიკური თვისებები;3. გვირგვინები პრაქტიკულად არ იშლებიან, 4.აღდგენითი სამუშაოების უმეტესობა შეიძლება ჩატარდეს პირის ღრუსში;5.იდეალურია კბილების წინა რიგის აღსადგენად; ბევრი პაციენტი ამ კონკრეტულ პროთეზირებას ამჯობინებს იმის გამო, რომ ასეთი ხიდები საკმაოდ მტკიცეა, რაც შეიძლება მსგავსია ბუნებრივი კბილების, აქვს ხანგრძლივი ვადა და ხელმისაწვდომი ფასი. მათი დანაკლისი არის :1.ქიმიური ბმის არარსებობა მეტალის ჩარჩოსა და კერამიკულ გარსს შორის მეტყველებს კერამიკული გახლეჩის შესაძლებლობაზე, 2.- პირის ღრუში მეტალის არსებობამ შეიძლება გამოიწვიოს ალერგიული რეაქციები, გალვანური ეფექტები და ლითონის უარყოფითი გავლენა კბილის ქსოვილზე და შეღებვა.ასევე არსებობს კერამიკული ხიდები მეტალის გარეშე, ისინი უფრო ძვირია ვიდრე წინა ტიპის, ასეთი სტრუქტურის დახმარებით შესაძლებელია არა უმეტეს ორი კბილის აღდგენა. ისინი ხშირად გამოიყენება მცირე კოსმეტიკური დეფექტების გამოსასწორებლად. ასეთი გვირგვინები საკმაოდ მსუბუქია, საიმედოდ არის დაფიქსირებული საყრდენზე, თითქმის შეუძლებელია იმის აღიარება, რომ ეს ხელოვნური ხასიათის ელემენტებია. აღსანიშნავია ისიც, რომ მასალა არ კარგავს თავის ესთეტიკურ მახასიათებლებს მთელი ოპერაციული პერიოდის განმავლობაში. არსებობს ასევე კომბინირებული პროთეზები. მაგალითად კობალტისა და ქრომისგან დამზადებული ხიდისებური პროთეზები.ზედაპირი შეიძლება იყოს მხოლოდ მეტალი, ან მასში შეიძლება იყოს ოქროს ან პლასტმასის შესხურება. ასეთი ხიდები ძალიან პრაქტიკული და გამძლეა იმის გამო, რომ ისინი მჭიდროდ ეტევიან საყრდენს, მაგრამ მათ აქვთ მნიშვნელოვანი ნაკლი დაბალი ესთეტიკის სახით, ამიტომ ისინი პრაქტიკულად არ გამოიყენება წინა კბილების აღდგენისთვის. ცირკონო-კერამიკული ხიდები დამაჯერებლად დაიკავეს ერთ-ერთი ყველაზე ესთეტიკური და ფუნქციური დიზაინის პოზიცია. ეს განმარტავს, რომ მწარმოებელი ფირმები ყველაზე ხშირად აუმჯობესებენ წარმოების მეთოდებს სწორედ ასეთი პროთეზებისთვის. ასეთი ტექნოლოგიების განვითარება უფრო და უფრო საშუალებას იძლევა შეამცირონ ხიდების წარმოების დრო, სტომატოლოგთან ერთჯერადად ვიზიტისას.ის კბილის სტრუქტურების აღდგენასთან ერთად ხელს უწყობს ისეთი პროთეზების შექმნას, რომელიც რაც შეიძლება ახლოს იყოს ბუნებრივი კბილების გარეგნობასთან. თანამედროვე კერამიკული მასალების სიმტკიცის თვისებების გამო, ასეთ ხიდებს აქვთ შესანიშნავი ფუნქციური მახასიათებლები და არიან ყველაზე პროგრესულია და წარმოადგენს მასალების და წარმოების ტექნოლოგიების ვექტორს.

  • დანიშნულბის მიხედვით
1.ცალმხრივი, რომლებიც გამიზნულია წინა კბილების აღსადგენად; 2.ორმხრივი;3.იმპლანტირებადი 4.საკეტებზე 5. ადჰეზიური პროთეზი(მერილენდის ხიდი) . იმ შემთხვევაში თუ არ არის კბილის ან ფესვი ან სხვა რომელიმე ნაწილი ორთოპედიული სტომატოლოგი ძვლის ქსოვილში აყენებს სპეციალურ მეტალის ჯოხს - იმპლანტს. ეს მოწყობილობა შეცვლის დაკარგული ფესვისა და კბილის საჭირო ნაწილს. ამ ტიპის პროთეზირებას იმპლანტირებად ხიდს უწოდებენ: მერილენდის ხიდი პირველად მერილენდის უნივერსიტეტში შემუშავდა და მისი სახელწოდებაც აქედან მოდის. მას “ადჰეზიური ხიდის” სახელწოდებითაც მოიხსენიებენ. თავდაპირველად იგი წარმოადგენდა მეტალის კარკასზე დამაგრებულ ხელოვნურ კბილს. მეტალის “ფრთები” გვერდითი კბილების უკანა ზედაპირზე მაგრდებოდა ისე, რომ კბილის დამუშავება საჭირო არ იყო. რამდენადაც ასეთი მიმაგრება შედარებით სუსტია, მერილენდის ხიდი ფრონტალური კბილების აღსადგენად გამოიყენება (დროებით ან მუდმივად).მეტალის კარკასის გამოყენებისას მერილენდის ხიდის ესთეტიკური მხარე არასახარბიელო იყო, მითუმეტეს რომ ეს ფაქტორი წინა კბილების ზონაში ყველაზე მნიშვნელოვანია. მეტალი ხელოვნურ კბილს ნაკლებად გამჭვირვალეს ხდიდა, ვიდრე ეს ბუნებრივი კბილებისთვისაა დამახასიათებელი. სტომატოლოგიაში ახალი, თანამედროვე მასალების გაჩენასთან ერთად მერილენდის ხიდის დამზადების ტექნიკა ბევრად გაუმჯობესდა, ისევე როგორ მისი ვიზუალური მხარე. დღეს მისი დამზადება შესაძლებელია მთლიანად მაღალი ხარისხის კერამიკისგან ან ცირკონიუმის ოქსიდისაგან ლაბორატორიული გზით, ან მინაბოჭკოვანი მასალისგან პირდაპირ პირის ღრუში, იმის მიხედვით მუდმივი კონსტრუქცია მზადდება თუ დროებითი. მერილენდის ხიდი დროებით გამოიყენება, მაგალითად, ფრონტალური კბილის ადენტიის ან კბილის ნაადრევად დაკარგვის შემთხვევაში, სანამ იმპლანტაცია ჩატარება იქნება შესაძლებელია. ასევე, იმპლანტაციის შემდეგ შეხორცების პერიოდში ესთეტიკური მიზნით, სანამ იმპლანტზე მუდმივი კბილის გვირგვინის დამაგრება იქნება შესაძლებელი.

  • ხიდისებური პროთეზის ფუნქციები
თერაპიული (ღეჭვის, მეტყველების ფუნქციის აღდგენა) პროფილაქტიკური (კბილთა მწკრივის უწყვეტობის აღდგენა, დეფორმაციების განვითარების, ცალკეული კბილების პაროდონტის ფუნქციური გადატვირთვის აღკვეთა).

  • ჩვენებები
1.ერთი მოლარის არარსებობა; 2.გვერდით მდამოში ერთდროულად ერთი ან რამდენიმე კბილის დაყენების საჭიროება .3.ფართო დეფექტები ან ანომალიები, რომლებიც წარმოიშვა ტრავმის ან სტომატოლოგიური პათოლოგიების გამო;4.ძველი ან გატეხილი სტრუქტურის ჩანაცვლება. გარდა ამისა, პროთეზირება ხშირად ტარდება კოსმეტიკური დეფექტების აღმოსაფხვრელად. და ასევე ყბის მნიშვნელოვანი ფიზიოლოგიური ფუნქციების აღდგენა, როგორიცაა ღეჭვა და მეტყველება.

  • უკუჩვენებები
1.ერთდროულად მოლარის, ორი პრემოლარის და უფრო მეტი კბილის არარსებობა; 2.პირის ღრუში ნებისმიერი ანთების დროს, პირველ რიგში, საჭიროა პრობლემის აღმოფხვრა, შემდეგ კი პროთეზირება.3.პაროდონტიტი, განსაკუთრებით უფრო რთული ფორმა;4.ბრუქსიზმი; 5.არანორმალური ნაკბენის დროს თავდაპირველად საჭიროა დეფექტის გამოსწორება და მხოლოდ ამის შემდეგ პროთეზის დაყენება6. ძვალ-ყბის ბუნების პათოლოგია;7. გაიზარდა კბილის მინანქრის აბრაზია. გარდა ამისა, შეუძლებელია სტომატოლოგიური პროთეზირება ხიდებით ჩატარებული ადამიანებისთვის, რომლებსაც აქვთ სისხლის შედედება მომატებული, ასევე მათთვის, ვინც ალერგიულია ტკივილის საწინააღმდეგო მედიკამენტებზე. ასევე არ ხდება ფსიქიკური აშლილობის ადაპტაციები.

  • ხიდისებრი პროთეზის დამზადება და დამონტაჟება
სტომატოლოგიური ხიდი მზადდება ლაბორატორიაში. თითოეული ტიპის პროთეზის ტექნოლოგია განსხვავებულია, ეს პირდაპირ დამოკიდებულია მასალაზე.მაგრამ ზოგადი პროცედურა შემდეგია: 1.პროთეზირება იწყება ორთოპედიულ სტომატოლოგთან ვიზიტით, რომელიც გირჩევთ და შეადგენს წინასწარი სამოქმედო გეგმა.

2.შემდეგ ფასდება პირის ღრუს პროთეზირების შესაძლებლობა.

3.ნებისმიერი ანთების ან სტომატოლოგიური პათოლოგიის დროს ინიშნება მკურნალობა.

4.ზოგიერთ შემთხვევაში ტარდება პროფესიული ჰიგიენა.

5.შემდეგ ეტაპზე, განისაზღვრება მასალისა და ხიდის ტიპის შერჩევა.

თუ კბილები მთლიანად დაკარგულია, მაშინ სპეციალისტი აყენებს სპეციალურ ელემენტებს - იმპლანტებს, რის შემდეგაც პაციენტს სჭირდება რეაბილიტაცია დაახლოებით ორი თვის განმავლობაში სრული განკურნების მიზნით. მხოლოდ ამის შემდეგ ისინი იწყებენ გვირგვინების დაყენებას. სტანდარტული პროცედურა იწყება მომზადებით, ხდება თრაპიული (დეპულპაცია), ქირურგიული, ორთოპეტიული მკურნალობა . ყველა მანიპულაციის შემდეგ, იღებენ ფორმებს, როგორც ქვედა ყბის, ასევე ზედა ყბიდან. იმ დროს, როდესაც ხიდი მზადდება, დამონტაჟებულია დროებითი პლასტმასის ხიდები, ამ შემთხვევაში პირის დეფექტები დაიმალება, ამიტომ ადამიანი თავს არასასიამოვნოდ გრძნობს.ფორმების გამოყენებით, ტექნიკოსი ამზადებს ყბის თაბაშირის ანალოგს, რომელზეც შემდეგ ქმნის ხიდის ჩარჩოს. ამის შემდეგ პაციენტს უტარებენ ტესტირებას ამ დიზაინზე. თუ ყველაფერი იდეალურად ჯდება, ისინი უკვე იღებენ თაბაშირს გვირგვინებისთვის და ირჩევენ საჭირო ფერს. ბოლო ეტაპზე სპეციალისტი ხსნის დროებით ხიდს და აგრძელებს მუდმივი პროთეზის დამონტაჟებას. პროდუქტი პირველად ფიქსირდება დროებითი სამედიცინო წებებით, ხოლო გარკვეული დროის შემდეგ მუდმივი ცემენტით.

  • პროთეზირების შემდეგ უნდა დაიცვას რამდენიმე წესი, კერძოდ:
მიღებული საკვები არ უნდა იყოს ძალიან ცხელი ან, პირიქით, ძალიან ცივი.

თავდაპირველად, რეკომენდირებულია საჭმლის ღეჭვა ჯანმრთელი კბილებით.

თუ არსებობს ტკივილი ან დისკომფორტი, ან თუ სხეულის ტემპერატურა იზრდება, დაუყოვნებლივ უნდა დაუკავშირდეთ სტომატოლოგს.

თუ გართულებები არ არის, მაშინ ექიმთან ვიზიტი ტარდება ზუსტად ერთი თვის შემდეგ. ყველა ეს ქმედება ხელს შეუწყობს უსიამოვნო შედეგების თავიდან აცილებას. რაც შეეხება თავად ხიდს და მის ხარისხს, ყველაფერი პირდაპირ დამოკიდებულია ექიმის პროფესიულ თვისებებზე და მის გამოცდილებაზე. თუ სტრუქტურის წარმოების ტექნოლოგია მოჰყვება და შემდეგ ხდება სწორი პროთეზირება, მაშინ არ არსებობს ეჭვი, რომ ხიდი დიდხანს გაგრძელდება.

  • შეცდომები
ხიდისებრი პროთეზები ყველაზე ფართოდ გავრცელებულია კბილების ნაწილობრივი დაკარგვის სამკურნალოდ.ხიდები არის ფიქსირებული ტიპის პროთეზები, რაც ყველა თვალსაზრისით უპირატესობაა მოსახსნელ კბილებთან შედარებით. მათი დიზაინის მახასიათებლების მიხედვით, ხიდები მცირე ზომისაა და თითქმის არ უკავშირდება პირის ღრუს ლორწოვან გარსს, გარდა ღრძილების ზღვარისა, ადვილად აღიქვამენ პაციენტები და მათთან ადაპტაცია ხდება სწრაფად და განსაკუთრებული გართულებების გარეშე. აქვე უნდა აღინიშნოს, რომ ხიდებს აქვთ კარგი ფუნქციონალური თვისებები, თანამედროვე მასალებისა და ტექნოლოგიების გამოყენება საშუალებას გვაძლევს შევვ ქმნათ მაღალი ესთეტიკური შესრულების მქონე ხიდები. ამასთან, ხიდებით კბილების ნაწილობრივი დაკარგვის მკურნალობამ საკმარისი მითითების გარეშე და კლინიკური და ტექნოლოგიური ეტაპების შესრულების წესების დაუცველობის შემთხვევაში შეიძლება გამოიწვიოს მთელი რიგი გართულებები და შეცდომები, რომლიც ექიმის დაბალი კვალიფიკაციის შედეგია. გამოცდილების მიღების შესაბამისად, შეცდომების რიცხვი მცირდება.

1.პროთეზის დამზადების დროს დაშვებული შეცდომები (MP). ა) არასწორი არჩევანი და საყრდენი კბილების მდგომარეობის არაადეკვატური შეფასება ბ) შეცდომები ანაბეჭდების მიღებისას დ) შეცდომები ცენტრალური ოკლუზიის განსაზღვრისას ე) ფერის არასწორი განსაზღვრა ვ) შეცდომები ხიდების დაყენებაში და ცემენტირებაში. 2. მინანქრისა და დენტინის ჰიპერესთეზიის დროს ანესთეზიის გარეშე კბილების პრეპარირება გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების მქონე პაციენტებში 3) მყარი კბილის ქსოვილების არასაკმარისი ან გადაჭარბებული დამსხვრევა 4) კბილის ქსოვილების გადახურება მომზადების დროს. 5)ალვეოლათა შორისი სიმაღლის გაზრდა ხიდისებრი პროთეზის ხარჯზე ან ნაადრევი ოკლუზიური კონტაქტები 6)პროთეზის არადამაკმაყოფილებელი ესთეტიკური თვისებები.
7)საერთო რეაგირება მაღალი წნევა, გულის პათოლოგიური რითმი, შიში და შფოთვა.

1
430
1-ს მოსწონს
ავტორი:ქნარიკ ოგანნესიან
ქნარიკ ოგანნესიან
430
  
2022, 29 იანვარი, 4:46
FRE.GE - ქართული გაცნობის საიტი !!, შემობრძანდით და შეიძინეთ ახალი მეგობრები !! FRE.GE გვეწვიეთ ეხლავე!!!

FRE.GE - ქართული გაცნობის საიტი !!, შემობრძანდით და შეიძინეთ ახალი მეგობრები !! FRE.GE გვეწვიეთ ეხლავე!!!

FRE.GE - ქართული გაცნობის საიტი !!, შემობრძანდით და შეიძინეთ ახალი მეგობრები !! FRE.GE გვეწვიეთ ეხლავე!!!

FRE.GE - ქართული გაცნობის საიტი !!, შემობრძანდით და შეიძინეთ ახალი მეგობრები !! FRE.GE გვეწვიეთ ეხლავე!!!

FRE.GE - ქართული გაცნობის საიტი !!, შემობრძანდით და შეიძინეთ ახალი მეგობრები !! FRE.GE გვეწვიეთ ეხლავე!!!

FRE.GE - ქართული გაცნობის საიტი !!, შემობრძანდით და შეიძინეთ ახალი მეგობრები !! FRE.GE გვეწვიეთ ეხლავე!!!
0 1 1