x
image
ქეთი1988
Mediator image
Mediator image
ისტორიის ბნელი მხარე- როგორ გაანადგურეს ევროპელებმა ავსტრალიაში თითქმის მთელი ძირძველი მოსახლეობა

1770 წლის გაზაფხულზე ჯეიმს კუკის ექსპედიცია დაეშვა ავსტრალიის აღმოსავლეთ სანაპიროზე, რომელიც მოგვიანებით გახდა ბრიტანეთის კოლონია. ამ მომენტიდან დაიწყო შავი ზოლი ამ კონტინენტის აბორიგენებისთვის - ევროპელების მიერ ძირძველი მოსახლეობის განადგურების პერიოდი. სასტიკი და დაუნდობელი, რომლის გახსენებაც თანამედროვე ავსტრალიელებს არ უყვართ, იმიტომ რომ საამაყო არაფერია.image
ვინაიდან იმ დროს, როდესაც ავსტრალია კოლონიად იქცა, ბრიტანეთის ციხეები გადატვირთული იყო კრიმინალებით, ამიტომ გადაწყდა ხალხის გაგზავნა ახალ მიწებზე. ახალი კონტინენტის განვითარების პირველ წლებში ევროპის თითქმის მთელი მოსახლეობა დევნილებისაგან შედგებოდა. ავსტრალიის ბრიტანეთის კოლონიის დაარსების მომენტიდან და მე-19 საუკუნის შუა ხანებამდე იქ 150 000 მეშახტე გადაიყვანეს, მათ აქტიურად განავითარეს ახალი მიწები და დაამყარეს კავშირი ადგილობრივ აბორიგენ მოსახლეობასთან.

ძალიან ხშირად მკვიდრ მოსახლეობას "თეთრები" აქცევდნენ მონებად. ადგილობრივ მამაკაცებსა და ქალებს აიძულებდნენ ემუშავათ ფერმაში, ხოლო მათ შვილებს იტაცებდნენ, რათა მსახურებად გამოეყენებინათ.image
თუ 1790 წლისთვის ავსტრალიის ძირძველი მოსახლეობა შეადგენდა დაახლოებით მილიონ ადამიანს (და ეს 500-ზე მეტი ტომია), შემდეგ საუკუნეში ის განახევრდა. აბორიგენები, რომლებსაც არ ჰქონდათ იმუნიტეტი საზღვარგარეთული დაავადებების მიმართ, ევროპელებისგან დაავადდნენ ჩუტყვავილით, პნევმონიით, ტუბერკულოზით და ვენერიული დაავადებებით. მაგრამ ინფექციებისგან სიკვდილი მხოლოდ ძირძველი მოსახლეობის გადაშენების ერთ-ერთი მიზეზია.

თუ მე-18 საუკუნის ბოლოს ევროპაში ჯერ კიდევ არსებობდა დიდი რასობრივი ცრურწმენები „შავკანიანებთან“ ქორწინების შესახებ, იმ მსჯავრდებულებზე, რომლებიც დანაშაულს ავსტრალიაში იხდიდნენ, ეს “კანონები" არ ვრცელდებოდა. ეს შინაგან საქმეთა სამინისტრომ კოლონიის გადარჩენის აუცილებელ ღონისძიებად მიიჩნია. ფაქტია, რომ მამრობითი სქესის მსჯავრდებულებს არ სურდათ მეშახტე ქალებთან სასიყვარულო კონტაქტების დამყარება, რადგან მათ არამიმზიდველად, უხეშებად თვლიდნენ, გარდა ამისა, ბევრი ალკოჰოლისკენ იყო მიდრეკილი, რაც პატიმრებს სურვილს სულ უკარგავდა.

და კეთილი და გულუბრყვილო აბორიგენი ქალები, რომლებიც არ სვამდნენ ალკოჰოლს, პირიქით, ევროპელი დევნილების თვალში ითვლებოდნენ უდანაშაულობის, თავმდაბლობისა და სინაზის განსახიერებად. რა თქმა უნდა, ეს ყოველთვის არ იყო სიყვარული, როგორც ასეთი. მაგალითად, ჰობარტის ჩრდილოეთით, ციხეში ბევრი მწყემსი ადგილობრივ ქალებს სექს-მონებად ინახავდა.image
ის ფაქტი, რომ ევროპელებს ჰქონდათ სექსუალური ურთიერთობა აბორიგენებთან, მაღალჩინოსნების სეშფოთების მიზეზი იყო, თუმცა გარკვეული წესრიგის დასამყარებლად, ხელს არ უშლიდნენ.

კოლონისტებმა სწრაფად დაამყარეს სავაჭრო ურთიერთობები ადგილობრივებთან: მათ, ვისაც ჰქონდათ წვდომა სასმელზე, პურსა და ბოსტნეულზე, ადგილობრივებთან ცვლიდნენ ახლად დაჭერილ თევზში. მაგრამ სულ რამდენიმე წლის შემდეგ, ხელისუფლებამ დაიწყო ორივე სოციალური ჯგუფის გამოყენება გავლენის მექანიზმად. მათთვის მომგებიანი გახდა მსჯავრდებულებსა და აბორიგენებს შორის მტრობის გაღვივება იმისათვის, რომ გაზრდილიყო ევროპელების რაოდენობა, ძირძველი ავსტრალიელი აბორიგენებისა კი პირიქით, შემცირებულიყო. image
მაგალითად, კოლონიურმა ხელისუფლებამ დაიქირავა აბორიგენები გაქცეული მსჯავრდებულების დასაჭერად და თუ დევნის პროცესში კრიმინალი მათ გამო იღუპებოდა, ხელმძღვანელობა ამ ფაქტზე თვალს ხუჭავდა და პირიქით, აბორიგენებს აჯილდოებდა კიდეც სხვადასხვა საკვები პროდუქტით ან საბნით, თამბაქოთი... ბუნებრივია, ხელისუფლებასა და აბორიგენებს შორის ასეთი თანამშრომლობით, მსჯავრდებულთა დამოკიდებულება მათ მიმართ სულ უფრო დაუნდობელი ხდებოდა.

თუმცა, აგრესია ძირძველი ავსტრალიელების წინააღმდეგ ასევე ოფიციალურად არ ისჯებოდა. მაგალითად, გასული საუკუნის დასაწყისამდე ადგილობრივი ხელისუფლება აღიარებდა ფერმერებს უფლებას დაეცვათ მათი პირუტყვი და საკუთარი სიცოცხლე ყოველგვარი თავდასხმისგან, ამ თავდასხმების დროს იღუპებოდნენ აბორიგენები.

რატომ ესხმოდნენ აბორიგენები პირუტყვს თავს? იმიტომ, რომ ბრიტანელებმა, რომლებმაც ევროპიდან კურდღლები, ცხვრები და სხვა ცხოველები ჩამოიყვანეს, დაარღვიეს ავსტრალიის ბუნებრივი ბიოცენოზი. ამის წყალობით განადგურდა მრავალი ადგილობრივი ბალახისმჭამელი სახეობა, ხოლო აბორიგენები შიმშილის ზღვარზე იყვნენ. გადარჩენისთვის მათ უცხოელების პირუტყვზე „ნადირობა“ დაიწყეს.

ამრიგად, კოლონისტები ორივე ჯგუფით მანიპულირებდნენ, უფრო მეტიც, თითოეულ მათგანს სჯეროდა, რომ მათი სისასტიკით მოქმედებდნენ კოლონიური ხელისუფლების სახელით.

თანდათან ავსტრალიაში მცხოვრებ ევროპელებს შორის აბორიგენების მიმართ თანაგრძნობის გრძნობა შემცირდა და საბოლოოდ მთლიანად გაქრა. თუ ძირძველი მოსახლეობის წარმომადგენლები „ცუდად იქცეოდნენ“ - მაგალითად, უპატივცემულობას გამოხატავდნენ „თეთრების“ მიმართ, წინააღმდეგობას უწევდნენ ევროპელი მამაკაცების სექსუალურ ძალადობას და ა.შ., მათზე ნადირობდნენ. ამ დროს აბორიგენისთვის იარაღიდან სროლა ნორმა იყო და ზოგჯერ ასეთი დასჯის მეთოდები განსაკუთრებულად სასტიკი იყო.image
1804 წელს ბრიტანულმა კოლონიალურმა ჯარებმა დაიწყეს ტასმანიის ძირძველი მოსახლეობის "გაწმენდა". სამი ათეული წლის შემდეგ ასეთი „ნადირობის“ შედეგად ამ კუნძულის აბორიგენები მთლიანად განადგურდნენ და ორასამდე გადარჩენილი ტასმანიელი ფლინდერის კუნძულზე გადაასახლეს, ამრიგად, ეს ხალხი სრულიად განადგურდა.image
ავსტრალიის აბორიგენებს ძაღლებს უქსევდნენ, ხვრეტდნენ ნებისმიერი დანაშაულისთვის, დევნიდნენ, ასევე ადგილობრივი ევროპელებისთვის სტანდარტული გართობა იყო ძირძველი ხალხის ოჯახის ნიანგებთან ერთად წყალში ჩაყრა და მათი აგონიის ყურება.image
მე-19 საუკუნეში ხელისუფლება ცდილობდა დაესაჯა ევროპელი დევნილები აბორიგენების მიმართ მათი სისასტიკისთვის. მაგალითად, 1838 წლის ხოცვა-ჟლეტის შემდეგ, როდესაც 30-მდე აბორიგენი მოკლეს, დამნაშავეები დაადგინეს, დააპატიმრეს და შვიდი მათგანი ჩამოახრჩვეს. გუბერნატორებმა არაერთხელ მიიღეს კანონები, რომლის მიხედვითაც აბორიგენებს ისევე უნდა მოექცნენ, როგორც ევროპელებს. თუმცა, სისასტიკის ზოგადი ტენდენცია აჭარბებდა ტოლერანტობის ამ ცალკეულ შემთხვევებს.

იმ წლების ევროპელი დევნილები ასე საუბრობდნენ ვითარებაზე: "ახალგაზრდა" თეთრკანიანი "ავსტრალიელები, როგორც წესი, თავს აჩვენებენ, რომ ასეთი საშინელი რამ არასდროს მომხდარა, ხოლო მათი მამები და ბაბუები განზრახ ატყუებენ მათ, რომ მათ არაფერ ცუდს არ აკეთებდნენ".image

სოფლად, აბორიგენების მიმართ სისასტიკე გაგრძელდა 1960-იან წლებამდე.

მხოლოდ 1973 წლის 18 სექტემბერს, როდესაც მიღებულ იქნა კანონი სიკვდილით დასჯის გაუქმების შესახებ, ავსტრალიის ძირძველმა მოსახლეობამ იგრძნო, რომ ახლა მათ უბრალოდ არ შეეძლოთ ასე უბრალოდ ვინმეს მოკვლა. მაგრამ მაშინაც კი არ გრძნობენ თანასწორობას მშობლიურ მიწაზე, რადგან საზოგადოებაში მათი ავტორიტეტი გაცილებით დაბალი იყო, ვიდრე ევროპული წარმოშობის მოქალაქეებისა და რაიმე საკამათო სიტუაციის შემთხვევაში, მკვიდრ მოსახლეობას არ ექნებოდაა საკმარისი ფული იურიდიული ხარჯებისთვის.image

თანამედროვე აბორიგენები თავს ჯერ კიდევ მეორეხარისხოვან მკვიდრებად თვლიან.

image

წარსულში რასობრივი დისკრიმინაციის ხსოვნისთვის, კონტინენტზე დარჩა ქალაქი დარვინი - ესაა სახელგანთქმული მეცნიერის სახელი, რომელიც საერთოდ შემთხვევაში არ გამოირჩეოდა ტოლერანტული დამოკიდებულებით "დაბალი" (მისი აზრით) რასის მიმართ.







1
460
2-ს მოსწონს
ავტორი:ქეთი1988
ქეთი1988
Mediator image
Mediator image
460
  
2022, 10 იანვარი, 6:54
კომენტარი ცარიელია ან წაშლილია

0 1 1