x
მეტი
  • 28.03.2024
  • სტატია:134029
  • ვიდეო:353919
  • სურათი:508243
დედამიწის 11 იდუმალება, რომელიც ჯერ კიდევ შეუსწავლელია
image


მეცნიერებმა შეისწავლეს ჩვენი პლანეტა მისი ბირთვიდან ზედაპირამდე და თითქმის მზად ვართ კოსმოსში გასასვლელად, მაგრამ სანამ კოსმოსს ავითვისებდეთ ნამდვილად ყველაფერი ვიცით დედამიწა?

ეს 11 ფაქტი მოწმობს იმას, რომ არა, და კიდევ ბევრია უცნობი და ამოსახსნელი ჩვენს მწვანე პლანეტაზე.







1. უცნაური გრავიტაცია


image

ჩვენი პლანეტა არ არის სრულყოფილი სფერო, ამიტომ მასზე არის მაღალი და დაბალი სიმძიმის ადგილები. ერთ-ერთი ასეთი ანომალია ჰადსონის ყურეა კანადაში. მეცნიერებმა გაარკვიეს, რომ იქ სუსტი სიმძიმე გამოწვეულია სწრაფად მდნარი მყინვარების დაბალი სიმკვრივით.


ფაქტის წყარო: science







2. დედამიწის მანტია

image

სეისმოლოგები თვლიან, რომ ჩვენი პლანეტის შიდა ბირთვი მყარია, ხოლო გარე თხევადი და მდნარი. შემდეგ მოდის მანტია, ზემოდან კი ქერქი აკრავს. ამასთან, ჯერ კიდევ არ ვიცით, რისგან შედგება იგი, რადგან მას არასოდეს მიუღწევია ადამიანს: მისი სიღრმე 30 კმ – დან 2 900 კმ – მდეა, ხოლო კაცობრიობის ყველაზე ღრმა ჭაბურღილი არის კოლას ჭაბურღილი რუსეთში, რომელიც მხოლოდ 12, 3 კმ-ია სიღრმეში.


ფაქტის წყარო: scienceline, quora








3. დრო "იზრდება"

image

620 მილიონი წლის წინ, დედამიწაზე ერთი დღე 21, 9 საათი გაგრძელდა. დედამიწა თანდათან შენელდება, მაგრამ ეს ხდება დაახლოებით 70 მილიწამი 100 წელიწადში, ასე რომ 100 მილიონი წელი დასჭირდება დღეს, რომ 24 საათის განმავლობაში გაგრძელდეს.


ფაქტის წყარო: nasa, spaceaim








4. პლანეტისძვრა

image

რამდენიმე ადამიანმა იცის, რომ მიწისძვრა მთვარეზეც ხდება. თუმცა ხმელეთისგან განსხვავებით, ისინი არც ისე ძლიერია და იშვიათია. არსებობს თეორია, რომ ისინი ხდება მზის და დედამიწის მოქცევითი ძალების, აგრეთვე მეტეორიტების დაცემის გამო.


ფაქტის წყარო: nasa, nature








5. დედამიწა შედგება რკინის, ჟანგბადის და სილიციუმისგან

image

თუ ჩვენი პლანეტის შემადგენელ ელემენტებს გამოვყოფდით, ასე გამოიყურება: 32, 1% რკინა, 30, 1% ჟანგბადი, 15, 1% სილიციუმი და 13, 9% მაგნიუმი. რკინის უმეტესი ნაწილი (დაახლოებით 90%) ითვლება ბირთვში, ხოლო ქერქი შეიცავს ყველაზე მეტ ჟანგბადს (47%).


ფაქტის წყარო: sciencing








6. დედამიწა ადრე მეწამული იყო

image

უძველესი მცენარეები იყენებდნენ ბადურას ქლოროფილის ნაცვლად შუქის ასათვისებლად, რის გამოც ისინი წითლად და ლურჯად აისახებოდნენ და არა მწვანე. სხვათა შორის, გარკვეული ბაქტერიები კვლავ იყენებენ ბადურას.


ფაქტის წყარო: livescience









7. პოლუსების შეცვლა შეიძლება

image

დედამიწის მაგნიტურ პოლუსებს შეუძლიათ გადაადგილება და საერთოდ მიმართულების შეცვლაც კი. და მეცნიერებმა დაადგინეს, რომ ეს ბევრჯერ მოხდა. უახლესი გადართვა 10 მილიონი წლის წინ მოხდა და ალბათ ისევ მოხდება.


ფაქტის წყარო: scientificamerican








8. სიცოცხლე მარსზე

image

არახალია ის ამბავი, რომ მეცნიერებმა მარსზე სიცოცხლის გარკვეული ნიშნები აღმოაჩინეს, და ისინი ვარაუდოებენ რომ მარსზე სიცოცხლე გაცილებით უფრო ადრე არსებობდა ვიდრე დედამიწაზე.



ფაქტის წყარო: americanscientist








9. დედამიწა მართლაც სწრაფად ტრიალებს

image

დედამიწა 1600 კმ / სთ სიჩქარით ტრიალებს, ხოლო მისი მოძრაობა მზის გარშემო კიდევ უფრო სწრაფია - 108000 კმ / სთ. ჩვენ მოძრაობას მხოლოდ მაშინ ვიგრძნობთ, როდესაც სიჩქარე შეიცვლება. მუდმივი სიჩქარისა და სიმძიმის ძალის გამო, ჩვენ მას საერთოდ ვერ ვგრძნობთ.


ფაქტის წყარო: nasa








10. ფარული ოკეანე

image

მეცნიერებმა აღმოაჩინეს წყლის უზარმაზარი გუბე დედამიწის ზედაპირის სიღრმეში 410-660 კმ-ზე. ის 2.7 მილიარდი წლისაა და დედამიწის მანტიაში ნაპოვნი რინგვუდიტის მინერალის აღმოჩენის წყალობით მიაკვლიეს. წყალს დიდი წნევა აქვს და მისი მოცულობა საკმარისია დედამიწის ყველა ოკეანის სამჯერ შესავსებად.

ამან გააჩინა თეორია, რომ ოკეანეები მიწისქვეშა ოკეანეების აფეთქების შედეგად გაჩნდა.


ფაქტის წყარო: theguardian








11. ადრე ორი მთვარე არსებობდა

image


ასტრონომები ამბობენ, რომ დედამიწას, დაახლოებით 4, 6 მილიონი წლის წინ, ორი თანამგზავრი ჰყავდა. მეორე დაახლოებით 1, 200 კმ სიგრძის დაშორებით მდებარეობდა და იმავე ორბიტაზე გადიოდა რაზეც მთვარე, სანამ ისინი ერთმანეთს არ შეეჯახნენ. ამგვარი კატაკლიზმით შეიძლება აიხსნას, თუ რატომ არის მთვარის ორი მხარე ასე განსხვავებული.




ფაქტის წყარო: Nature, space






2
344
1-ს მოსწონს
ავტორი:ნინო ხიმშიაშვილი
ნინო ხიმშიაშვილი
Mediator image
344
  
2021, 19 აპრილი, 20:44
და მგონი ნახვადობისთვის, სჯობს კიდეც, რადგან თემას რომ გვაძლევენ, შევესევით ჯერ ქართულ საიტებს., მერე ინგლისურს და გერმანულს.... ძალიან მომეწონა, ბრავო!
2021, 19 აპრილი, 20:43
ძალიან საინტერესო და შემეცნებითი სტატიაა. ვეკუელების და კომაროველების გარდა სხვებიც რომ განათლდებიან და გაცნობიერდებიან! ჩვენ სკოლაში გვასწავლიან ამას და საოლიმპიადოდაც გვამზადებინებენ.... გამოადგებათ ჩემზე ქვედა კლასების მოსწავლეებს
0 1 2