ზარზმის მონასტერი დაარსა ადრინდელი ფეოდალური ხანის სასულიერო მოღვაწემ სერაპიონ ზარზმელმა, წარმოშობით კლარჯმა რომლის ცხოვრებაც აღწერა მწერალმა და საეკლესიო მოღვაწემ ბასილ ზარზმელმა ცნობილ ჰაგეოგრაფიულ თხზულებაში “ცხოვრებაი და
მოქალაქეობაი ღმერთ-შემოსილისა და ნეტარისა მამისა ცუენისაისერაპიონისი“
ზარზმის მონასტერი მნიშვნელოვან კულტურულ-საგანმანათლებლო კერს წარმოადგენდა.
აქ მოღვაწეობდნენ ცნობილი მწიგნობრები: გერმანე ზარზმელი, ბენედიქტე ზარზმელი და
სხვა. ზარზმის მონასტერი მდებარეობს საქართველოში, სამცხე-ჯავახეთის მხარეში, ადიგენის მუნიციპალიტეტში, ისტორიულ მხარე სამცხეში სოფელ ზა-რზმაში, მდინარე ქვაბლიანის ხეობაში.