რეკლამა _ განცხადება, პლაკატი, რადიოგადაცემა ან სხვა ღონისძება მომხმარებელთა, მაყურებელთა და სხვ. მიზიდვის მიზნით; ვისიმე ან რისამე შესახებ ცნობების გავრცელება, შექება მისთვის სახელის მოხვეჭის, მისი პოპულარიზაციის მიზნით. რეკლამა არის მედია საშუალებების ხშირ შემთხვევაში სასიცოცხლო და აუცილებელი, შემადგენელი ნაწილი. მედიის ადგილი კი ყოველდღიურ ცხოვრებაში მნიშნველოვანია. სტატისტიკური მონაცემებით ბრიტანეთსა და აშშ-ში მოსახლეობის 97-98 %-ს აქვს ტელევიზორი და ყოველდღე თითოეული ადამიანი ცისფერ ეკრანთან 3-4 საათს ატარებს. მასობრივი კომუნიკაციის საშუალებების მოღვაწეობის უმნიშვნელოვანეს სფეროს პოლიტიკა წარმოადგენს, მედია გახდა ბრძოლის იარაღი პოლიტიკურ ველზე, სადაც რაციონალურ დებატებსა და დისკუსიებს დიდი მნიშნველობა ენიჭება. სწორედ ამ ინფორმაციულ ხანაში, რეკლამა ერთ-ერთი წამყვანი დარგია. დღესდღეობით სწორედ რეკლამა საზღვრავს არა მარტო თუ როგორი კბილის პასტა იყიდოს მომხმარებელმა, არამედ რომელი პოლიტიკური კანდიდატურა აირჩიოს ხალხმა. ყველა შემთხვევაში ეს არის ბიზნესი, რომელიც წარმატებული მხოლოდ მაშინ შეიძლება იყოს, როცა იგი ითვალისწინებს აუდიტორიის მოთხოვნებს. პოლიტიკურ რეკლამას ტიპიური სახე მეტისმეტად არაორდინალურია, ვინაიდან საქმე ეხება “ცოცხალ საქონელს”. ამგვარი სამუშაოს დროს მთელი ტვირთი არის სპეციალისტების მხრებზე, პოლიტიკოსები თითქმის არანაირ მონაწილეობას ღებულობენ. პოლიტიკოსმა ამ შემთხვევაში უნდა ამოირჩიოს სწორი მოლოდინის ვითარება ანუ გააკეთოს (ილაპარაკოს) არა ის რაც მას უნდა, არამედ ის რაც ხალხს სურს, რომლის სათავეშიც ის აპირებს მოსვლას, ასეთ დროს ნდობის კრედიტი უსაზღვროა. ამერიკელი ექსპერტები მივიდნენ იმ დასკვნამდე, რომ “გაყიდვის” სპეციფიკა შედგება მარტო სწორი საუბრისგან, პოლიტიკოსის გაყიდვა უფრო ძნელია ვიდრე მანქანის, რადგან მანქანა მუნჯია. პოლიტიკოსის ერთმა არასწორმა სიტყვამ, შეიძლება წააგებინოს ყველაფერი და უამრავი ამომრჩეველი დაკარგოს.

თუ თაღლითობა აპოლიტიკურ რეკლამაში მიიჩნევა, როგორც ერთ-ერთი ტექნოლოგიის შემადგენელი ნაწილი, მაშინ პოლიტიკურ რეკლამაში თაღლითობა ძირითადი იარაღია. პოლიტიკური რეკლამის შეფასება ჯამდება ორი კომპონენტისგან: ერთის მხრივ მისი ინფორმაციის დონე, რომ სამართლიანი და პროდუქტუნარიანია და მეორეს მხრივ, ამ რეკლამის მანიპულაციის დონის შემოწმება _ რაც ცხადია მეტყველებს იმაზე, რომ რეკლამა არასამართლიანია. მოცემული კომპონენტები ერთმანეთს გამორიცხავენ. რაც უფრო ნაკლებად შინაარსიანია რეკლამა, მით უფრო ნაკლებ ემოციას წარმოშობს და მით უფრო ძნელია ხალხის კონტროლი და პირიქით, ასეთ შემთხვევაში სიტუაცია განსაზღვრავს სწორ ქმედებას. პოლიტიკური პარტია, რომელიც ნაკლებად ცნობილია, უფრო დიდია ალბათობა ამ პარტიის აქტიური დეზინფორმაციისა. სწორედ ასეთი არაპოპულარული პარტიის საშუალებით გახდა შესაძლებელი სუპერილუზიის გავრცელება კომუნიზმისა და “ბაბუა ლენინის” შესახებ. თუმცა დღესდღეობით მსგავსი დეზინფორმაცია პოზიტიურად არ მოქმედებს ელექტორატზე, ვინაიდან დღევანდელი გარემო მეტი ინფორმაციით ხასიათდება. (მაგ: 2010 წლის თბილისის მერობის არჩევნებში, კანდიდატურა წამოაყენა, პარტია მომავალი საქართველო-ს თავჯდომარე გიორგი ლაღიძემ, რომლის შესახებაც უმეტესმა ნაწილმა არაფერი იცოდა, მაგრამ მისი წინასაარჩევნო რეკლამა რაიმე სახის დეზინფორმაციით, რომ დაწყებულიყო ამით ის პოპულარობას მაინც ვერ მოიპოვებდა.მისი არჩევნებში მონაწილეობა შესაძლოა აიხსნას ერთი მიზნით, რომ ნაბიჯი გადაედგა აქტიურ პოლიტიკაში და გაეზარდა ცნობადობა საზოგადოებაში.)

თუ შეიძლება გაყიდო კოსტუმი, ასევე შესაძლოა გაყიდო პოლიტიკოსი, რომელიც ამ გასაყიდი კოსტუმითაა შემოსილი. საყოველთაოდ ცნობილი ფორმა პოლიტიკოსის “გაყიდვისა” _ არჩევნებია. პოლიტიკოსი ეს არის დაქირავებული მოსამსახურე, ხოლო დაქირავების ფორმა არჩევნები. “პოლიტიკური რეკლამა არის ფსიქოლოგიური ზეწოლა მასაზე, მათი პოლიტიკური ქმედების კონტროლის განზრახვით, იმ მიზნით, რომ შეცვალონ ან გაამყარონ ამომრჩეველთა პოლიტიკური ხედვა.” თუ ამომრჩეველი ყოყმანობს ორ ალტერნატივას შორის, ის ხმას იმ კანდიდატს მისცემს, ვინც უკეთ დაამახსოვრდა. მთავარი ის კი არა არის თუ რას ლაპარაკობს კანდიდატი, არამედ ის თუ როგორ აღიქვამს ამას ამომრჩეველი. რეკლამის სპეციალისტი ვერ შეცვლის ადამიანს, ის ცდილობს შეცვალოს მისი აღქმის შთაბეჭდილება და ეს შთავეჭდილება უფრო მასმედიისგან იბადება, ვიდრე თვით კანდიდატისგან.

ტიპური( და არა მოაზროვნე) ამომრჩეველი შეიძლება ასე დახასიათდეს: “სულ არ მანაღვლებს თუ ვის მივცემ ხმას, მთავარია გამარჯვებული იყოს.” მომხმარებელი ყოველთვის ცდილობს ხმა მისცეს გამარჯვებულს.

ასოციაციისგან სასიამოვნოს შეგრძნება შეიძლება რეალობაზე მაღლა დადგეს. ლამაზი ქალი უკეთებს რეკლამას სიგარეტს, მოწევა მავნებელია, მომხმარებელმა თვითონაც იცის, მაგრამ ლამაზი ქალის შთაბეჭდილებამ შესაძლოა დაავიწყოს ყველაფერი. არაა საკმარისი მარტო ის, რომ უთხრა მომხმარებელს თუ რა არის საუკეთესო რომ იყიდოს. აუცილებელია ხაზი გაესვას იმას, რომ ამ პროდუქტის არ ყიდვის შემთხვევაში ის ბევრს წააგებს. სწორედ ეს წაგების შიში ეხმარება მომხმარებელს, რომ იყიდოს ესა თუ ის პროდუქტი, ვინაიდან ყველა ადამიანს საკუთარი თავისთვის საუკეთესო უნდა. ხალხი სხვადასხვა მიზეზის გამო “იჯერებს” რეკლამას, ზოგი თავისი სისუსტის გამო, ზოგიც გავრცელებული აზრის უარყოფის შიშის გამო (ხშირია შემთხვევები, როცა საზოგადოების რაღაც ნაწილი აქტიურად უჭერს მხარს რომელიღაც კანდიდატს და ქმნიან პროპაგანდას, რომ ვინც მათკენ არაა მათი მტერია, სწორედ ამ ‘’მტრის” სტატუსის უარყოფის გამო დანარჩენი ნაწილი ცდილობს ხმა მისცეს სხვების მიერ მოწონებულ კანდიდატს), ასეთი ხალხის ბუნებაში არ დევს სკეპტიციზმის თვისება, თუ რატომ უნდა მივცე მე ამ კანდიდატს ხმა? რითაც ისინი თავიანთ იდენტობას გაუსვამდნენ ხაზს. პოლიტიკური რეკლამა ინტენსიურ ზეწოლას ახდენს მათ ფსიქიკაზე, რომლებიც ვერ უმკლავდებიან და საბოლოოდ რეკლამის პოზიტიურ შედეგს ვიღებთ, რომ იმარჯვებს ის კანდიდატი ვისაც უკეთესი რეკლამა აქვს.

პოლიტიკური რეკლამა ეფუძნება მარტივ ფსიქოლოგიურ ხრიკს: “გინდათ იცხოვროთ უკეთ? _ ხმა მომეცით!!!” ეს ფორმულები კარგად მუშაობს ვინაიდან, მას არა სარეკლამო სააგენტო ირჩევს, არამედ ის აუდიტორია რომელზედაც ეს ფორმულა მოქმედებს. დამწყები პოლიტიკოსები ტიპურ შეცდომას უშვებენ მაშინ, როცა კითხვაზე თუ ვინ მიაჩნიათ მათ მომხრედ, ისინი პასუხობენ: “ყველა!” ეს არამომგებიანი მიდგომაა, რადგან ასეთ შემთხვევაში ყველა ნიშნავს არავინ. ასეთი პასუხის მოსმენის შემდეგ, პოტენციური მხარდამჭერები ყურადღებას უსათუოდ სხვაზე გადაიტანენ, ვინაიდან არავის სურს ითვლებოდეს, როგორც ყველა. ასეთი რეკლამები ყოველთვის ანტირეკლამის სახეს იღებს, რადგან თითოეულ ამომრჩეველს სურს, რომ მისი მონაწილეობა იყოს გამორჩეული და არა ყველაში გათქვეფილი.

უხეშად, რომ ვთქვათ წარმატებული პოლიტიკოსი თავად არის რეკლამა. ვერანაირი რეკლამა ვერ შეცვლის იმ გარემოებას, როცა ამომრჩევლები პირადად ხვდებიან ამა თუ იმ კანდიდატს არჩევნების წინ. ტელევიზიაც, რომელსაც შეუძლია ეს ფართო მასაზე გაავრცელოს, მაინც ვერ იქნება ისეთი წარმატებული, რამდენადაც ის ემოცია რაც თან ახლავს რიგით ამომრჩეველს რომელიმე პოლიტიკურ ლიდერთან შეხვედრისას. იმისათვის, რომ კანდიდატმა ეფექტურად შეასრულოს სარეკლამო ფუნქცია და იყოს წარმატებული თვითრეგულირებადი რეკლამა მეტ-ნაკლებად საჭიროა შეასრულოს შემდეგი ფორმალური წესები:

რაც შეიძლება ხშირად შეხვდეს ხალხს _ ამომრჩეველს, ჟურნალისტებს. არჩევნებში მიღებული ხმების რიცხვი პროპორციულია მხარდამჭერების მიმართ ღიმილისა და ხელის ჩამორთმევისა. კანდიდატი უნდა იღიმოდეს რაც შეიძლება ხშირად და ტოვებდეს შთაბეჭდილებას, რომ ხალხთან ურთერთობა სიამოვნებს და ამას ხელოვნური ფონი არ დაკრავს;

ხელი უნდა ჩამოართვას რაც შეიძლება მეტ ადამიანს;

ნებისმიერ დროს უნდა იყოს მზად ურთიერთობისთვის;

ისაუბროს ხალხთან საინტერესო თემებზე, მათთვის გასაგები ენით. პოლიტიკოსს უნდა შეეძლოს საუბარი ნებისმიერ თემაზე დაწყებული მეფრინველეობიდან დამთავრებული ნატოსთან ურთიერთობით;

მზად იყოს მოულოდნელ, უხერხულ სიტუაციებში, სპეციალურად შექმნას ისინი და შემდგომ თავის სასარგებლოდ გამოიყენოს. მაგ: ერთ-ერთ სადეპუტატო კანდიდატს, რადიოს პირდაპირ ეთერში “დარაჯობდა” ყოფილი საყვარელი, რომელმაც დარეკა და დაიწყო მოყოლა წარსულში მომხდარი ამბებისა ნეგატიურ კონტექსტში. მომავალი კანდიდატი არ დაბნეულა, შეაწყვეტინა ქალს და რადიომსმენელებს მიმართა: “ჯერ ბილ კლინტონი არ გავმხდარვარ და მონიკა ლევინსკი უკვე გამოჩნდაო.

შეძლებისდაგვარად პოლიტიკოსი უნდა შეხვდეს ხალხს არაოფიციალურ ფორმაში _ განსაკუთრებული სიმპატიით მოეკიდოს ჟურნალისტებს და ეს პრესასთან არაოფიციალურ შეხვედრებზე გამოხატოს კიდეც.

დააკვირდეს რამდენად შეეფერება პოლიტიკოსის სოციალურ სტატუსს მისი ესკორტი, დაჯავშნული ჯიპი შეიარაღებული დაცვით, ვერსაჩეს პიჯაკი ან ოქროს საათი. ყოველივე ამან შეიძლება ცუდად იმოქმედოს ამომრჩეველზე. ზუსტად ასეთი რეაქცია ჰქონდა რუს ამომრჩეველს, როცა ვლადიმერ ჟირინოვსკი ცდილობდა კენჭი ეყარა გუბერნატორობაზე ბელგოროდის ოლქში. ერთმა მოსახლემ მას ასე უთხრა: “უმჯობესია მოყვე რა ფულით ყიდულობ ჯიპებსა და სახლებს მოსკოვშიო!”

პოლიტიკოსმა ხალხს უნდა აგრძნობინოს მათი მნიშვნელობა, როგორც მხარდამჭერს ისე ჟურნალისტებს.

ეს ჩამონათვალი არ ნიშნავს წარმატების პირდაპირ პროპორციულობას, კანდიდატის უმთავრესი წარმატების საწინდარი ამ ფორმალურ წესებთან ერთად მისი წინასაარჩევნო გეგმა, განხორციელების გზები და ერთგვარი მსოფლმხედველობის წარმოჩენაა, რომელიც თანხვედრაში უნდა მოდიოდეს საარჩევნო აუდიტორიასთან.

თუ წინა საარჩევნო გარემოში ორი ერთმანეთის საპირწონე პოლიტიკური კანდიდატი თანაბარი მოწონებით სარგებლობს საზოგადოებაში, განვითარებულ დემოკრატიულ საზოგადოებაში ხშირად გამარჯვებული ხდება ის, ვისაც კარგად მომზადებული წინა საარჩევნო აგიტაცია, PR და რეკლამა გააჩნია.

პოლიტიკური რეკლამის მნიშვნელოვანი კონცეფციებია:

ფერი;

ფორმა;

ლოზუნგი;

ციფრი;

მუსიკა ( სატელევიზიო რეკლამისას)


ფერი - ფერის აღქმა მჭიდროდ არის დაკავშირებული ემოციონალურ სფეროსთან.

ცნობილია, რომ წითელ-ნარინჯისფერი ტონი იწვევს აღელვებულობას - ზრდის აქტიურობას, ისევე როგორც უბიძგებს გადამწყვეტი ქმედებისაკენ.

ღია ყვითელი ფერი ასევე ააქტიურებს ფსიქიკას, მაგრამ ზოგ საზოგადოებაში ყვითელი ფერი ასოცირდება ისეთ საკითხებთან, როგორიცაა ყვითელი პრესა, რომელიც მოქმედებს ნეგატიურად ამომრჩეველზე.

მწვანე ფერი - იწვევს სიმშვიდეს, გაწონასწორებულობასა და იმედს. თუმცა თანამედროვე მდგომარეობიდან გამომდინარე, მუსლიმურ პოლიტიკასთან დაკავშირებულმა პრობლემებმა, (მუჰამედის საყვარელი ფერი, ის ატარებდა მწვანე მოსასხამს და ქუდს. სწორედ ამითაა განპირობებული, რომ მწვანე ფერი
ძირითადად მუსულმანური სამყაროს დროშებზე დომინირებს, მაგ: მავრიტანია; ლიბია, ალჟირი, საუდის არაბეთი, პაკისტანი, ირანი და სხვა.) სხვადასხვა ქვეყნის საზოგადოებებში მწვანე ფერის გამოყენებამ წინასაარჩევნო კამპანიაში, შესაძლებელია აგრესია გამოიწვიოს. მაგ: ისრაელში, აშშ-ი.

ცისფერი - ძირითადად ასოცირდება ჰარმონიასთან, სიწყნარესთან და უკონფლიქტო ურთიერთობებთან.

იისფერი - ითვლება ქალურ ფერად და მოწმობს მისწრაფებას მოწონებისკენ, კარგი შთაბეჭდილების მოხდენისკენ.


ნაცრისფერი - ინიციატივების ნაკლებობის განცდას ქმნის, ხალხს უფრო
დასვენებისკენ უბიძგებს, ვიდრე აქტიური ცხოვრებისკენ.

შავი ფერი - ტრაურთან, გამოფიტვასთან, გლოვასთან ასოცირდება.

თეთრი ფერი - სისუფთავე, მშვიდობა (თეთრი მტრედი.)

ფორმა - დიდი მნიშვნელობა აქვს სიმბოლურ გამოხატულებაში, პოლიტიკური რეკლამის კეთებისას, უპირატესად კი პოლიტიკური პარტიებისა და მოძრაობების სიმბოლოებში. ფროიდისიეული ფსიქოანალიტიკით თუ ვიმსჯელებთ, მამაკაცები უპირატესობას ანიჭებენ მრგვალ ფორმებს, ქალები კი უფრო კუთხოვანს. მრგვალი ფორმები ასოცირდება ერთობასთან, ორსულობასთან, სწორედ ამიტომ დასავლურ სამყაროში როგორც პრეგნანტური ფორმა (Pregnancy) ისე მოიაზრება. გასათვალისწინებელი ფაქტორია, რომ გამოყოფა და ფიგურების აღქმა დამოკიდებულია იმ ფონზე, რომელზეც ეს სიმბოლო იქნება დახატული. მაგ: ნაცისტურ გერმანიის დროშაზე გამოსახული სვასტიკა, წახნაგოვანი კუთხეების მიუხედავად მრგვალი ფორმის ილუზიას ქმნის, რადგან თეთრი ოვალური ფონი აძლევს მას ამის საშუალებას.

ლოზუნგი - თანამედროვე რეკლამებში არის სარეკლამო ფორმულა, შესამჩნევი, დასამახსოვრებადი ფრაზა. პოლიტიკური ლოზუნგი არის მოწოდება, ყველაზე მოკლედ გამოხატული პოლიტიკური იდეა, არსებული დავალება, საჭიროება და პრინციპი. ეს არის მთავარი გასაღები აგიტაციისთვის. “მიწა გლეხებს”, “პური მშივრებს”, “ხალხს მშვიდობა”, ამ ლოზუნგებმა უამრავი ადამიანი მოხიბლეს და გახადეს ამა თუ იმ პარტიის მიმდევარი. ნებისმიერი ლოზუნგი, საკუთარ ეპოქას უნდა შეესაბამოდეს. გათვალისწინებული უნდა იყოს ერში უმრავლესობის ინტერესები და საჭიროებები. მაგ:
ქართული მოძრაობა “კმარა” დიდი პოპულარობით სარგებლობდა სწორედ იმის გამო,
რომ ნათლად და ლაკონურად გამოხატავდა იმ აზრს, რის გარშემოც ეს მოძრაობა მოღვაწეობდა. იყო ისეთი პერიოდებიც, როცა დევიზი იყო აგრესიული და
კონკრეტული, სწორედ გარემო პირობებმა გახადა ისინი ასეთი პოპულარული ხალხში. მაგ: სამამულო ომის დროს რუსეთში “მოკალი ფაშისტი” ან “დედა სამშობლო გიხმობს.” იმისათვის რომ ხალხი მიიზიდოს რეკლამამ, დევიზი უნდა შეიცავდეს ან/და იყოს:

დაპირება: “ყველაფერი და ახლავე” (“все и сразу”);

მარტივი გზების შეთავაზება რთული პრობლემების გადასაჭრელად;

პასუხისგებლობის აღება დანაპირების შესრულებაზე;

ლაკონური და მხატვრული;

ატარებდეს ზოგადად მისაღებ აზრს;

ადვილად დასამახსოვრებადი.


ციფრი - ეს არის ის შემოსახაზი ნუმერაცია, რომელიც ამომრჩეველმა სასურველი კანდიდატის გასამარჯვებლად უნდა შემოხაზოს. ნებისმიერი რეკლამის დროს,
იქნება ეს პოსტერი თუ სატელევიზიო კლიპი, ციფრი სასურველია ყოველთვის გამოკვეთილი და შედარებით დიდი შრიფტით იყოს დაბეჭდილი. ციფრის ფერი ფონიდან გამომდინარე დასამახსოვრებელი უნდა იყოს. ფსიქოლოგიური კუთხით თუ განვიხილავთ, საარჩევნო პერიოდში სასურველია ერთ ციფრიანი ნუმერაციის არჩევა, რადგან მისი დამახსოვრება ბევრად უფრო ადვილია. მერის არჩევნებში ცხრა
მონაწილე პარტიიდან კი მხოლოდ ოთხს ჰქონდა ერთ ციფრიანი ნუმერაცია.

მუსიკა - ფსიქოლოგიური ზემოქმედება მუსიკის მეშვეობით ოდითგან ცნობილია. აღსანიშნავია, რომ სამარშო მუსიკა აძლიერებს ენთუზიაზმს, ჰმატებს ძალას. საგლოვიარო კი პირიქით. ეროვნული ჰიმნი თავისი ქვეყნის მოქალაქეში სიამაყის განცდას უნდა იწვევდეს. სწორედ ამ კუთხით, მნიშვნელოვანია მუსიკა სატელევიოზიო რეკლამის კეთებისას, თუ რა მელოდია ან ხმა ადევს ფონად ამა თუ იმ კანდიდატის რეკლამას.

სატელევიზიო რეკლამა რამოდენიმე კომპონენტისგან შედგება, მაგრამ მათგან უმთავრესი ანტირეკლამის წარმოებაა, რომელიც ერთ-ერთი თანამედროვე ფენომენია. ანტირეკლამა პოლიტიკური რეკლამის განსაკუთრებული ელემენტია და ძირითადად მიმართულია მთავარი კონკურენტის ან მთლიანად ყველა ოპონენტის წინააღმდეგ. მისი
დამსახურებით შეიძლება მეტოქე კანდიდატებზე შეიქმნას არასერიოზული ან მტრის ხატის სურათი, რაც მოცემულ კანდიდატს მომგებიან პოზიციაზე აყენებს. ითვლება, რომ პირველი სატელევიზიო ანტირეკლამა შეიქმნა 1964 წელს. ეს იყო მოკლე სატელევიზიო სიუჟეტები საპრეზიდენტო არჩევნებისას, რომლის საშუალებითაც ლინდონ ჯონსონის კონკურენტის, ბარი მორის გოლდუოტერის (სენატორი-ქორი) დისკრედიტაცია ხდებოდა. სენატორი გოლდუოტერი ექსტრემისტული, აგრესიული და
ღია მილიტარისტული იდეებით გამოირჩეოდა.

სიუჟეტი ასეთია: „გოგონა ითვლის მოგლეჯილი ყვავილის ფოთლებს, მას უხეში კაცის ხმა ცვლის, რომელიც რაკეტებს ითვლის. ყველაფერი მთავრდება ბირთვული აფეთქებით“;

მეორე სიუჟეტი: “გოგონა ჭამს ნაყინს და დედა კადრს მიღმა უხსნის თუ რა მავნებელია რადიოაქტიული ატმოსფერული ნალექი. ფინალი - ბ. გოლდუოტერის პორტრეტი და კადრს მიღმა ხმა:“არსებობს კაცი, რომელსაც სურს გახდეს აშშ-ს პრეზიდენტი, მას უნდა გამოცადოს ყველა ატომური ბომბი. მას ქვია ბარი გოლდუოტერი“.

მერის არჩევნებში მსგავსი მცდელობა იყო პარტია „ეროვნული საბჭო“-ს მიერ, რომელმაც 2007 წლის 7 ნოემბრის მშვიდობიანი აქციის დარბევის ფრაგმენტები გამოიყენა. სწორად გათვლილი ანტირეკლამაა, მაგრამ მიზეზი იმისა თუ რატომ არ გაამართლა შესაძლოა იყოს ის, რომ ამ აქციის მერე საქართველომ „აგვისტოს ომი“ გადაიტანა და ამ
აქციის დარბევა შედარებით ნაკლებად მტკივნეული თემა იყო ან საზოგადოებას ამ თემის გახსენება ნაკლებად აინტერესებდა.

მედიის მკვლევარები თანხმდებიან იმაზე, რომ მასობრივი კომუნიკაციის საშუალებებს შორის ტელევიზია განსკუთრებულ ძალას ფლობს, მითუმეტეს პოლიტიკური ველისათვის. ტელევიზია არის მედიის ყველაზე გავრცელებული ფორმა და
პრიორიტეტული იმიჯების “გასაყიდადაც”. ამის მთავარი მიზეზი ის გახლავთ, რომ მოსახლეობის უმრავლესობა (დასავლურ ქვეყნებში) – 60% და მეტი – ინფორმაციას მიმდინარე პოლიტიკური მოვლენების შესახებ ტელევიზიის საშუალებით იღებს.

სატელევიზიო რეკლამა დღესდღეობით ყველაზე გავრცელებული და პოპულარული ფორმაა ამა თუ იმ პროდუქტის თუ პოლიტიკური კანდიდატის “გასაყიდად.” ტელევიზიის ასეთი მნიშვნელობა პოლიტიკური ველისათვის განისაზღვრება, ერთის მხრივ, კომუნიკაციის ამ ფორმის ხელმისაწვდომობით მოსახლეობის უმრავლესობისთვის (წიგნიერს თუ უწიგნურს, მდიდარს თუ ღარიბს და ა.შ. თანაბარი შესაძლებლობები გააჩნიათ მედიის ამ ფორმის მომსახურებით სარგებლობისთვის); მეორეს მხრივ, კი თავად პოლიტიკის თავისებურებით, უფრო ზუსტად კი ელექტორალური მოქმედების თავისებური ემოციონალური სტრუქტურით, რასაც კარგად იყენებს პოლიტიკური გარემო საკუთარი მიზნების მისაღწევად. ამომრჩეველთა მცირე ნაწილი თუ ახდენს მიღებული ინფორმაციის გონივრულად გაანალიზებას. უმრავლესობა უბრალოდ იღებს გარკვეულ იმპულსებს რომელთაც ცნობიერად და
გეგმაზომიერად აწვდიან. რიჩარდ ნიქსონის გუნდის წევრი რეი პრაისი ამბობდა: “პოლიტიკა უფრო ემოციურია, ვიდრე რაციონალური და ეს განსაკუთრებით თვალსაჩინოდ ჩანს საპრეზიდენტო არჩევნებისას. ხალხი ახდენს საკუთარი თავის გაიგივებას პრეზიდენტთან უფრო მეტად, ვიდრე სხვა საზოგადოებრივ ფიგურასთან. პოტენციურ პრეზიდენტს ადარებენ იდეალს, რომელიც არის კომბინაცია ლიდერისა, მამისა, გმირისა... ის არის ცოცხალი ლეგენდა და, იმავდროულად, მაქსიმალურად ადამიანური, ისეთი, რომლის დემონსტრირებაც შეიძლება შვილებისათვის, როგორც მაგალითისა...”

აქ ყველაზე მნიშვნელოვანია პოლიტიკის ემოციური ხასიათის დაფიქსირება. ეს არის
ინფორმაცია, რომელსაც ამომრჩეველს აწვდიან ტელევიზიით, რაც უქმნის მას
შთაბეჭდილებას, უყალიბებს გაკრვეულ პოზიციას ისე, რომ იგი სულაც არ ახდენს მიღებული ინფორმაციის ანალიზს, უბრალოდ, იღებს მას როგორც მოცემულობას. ნებისმიერი პოლიტიკური განცხადება, რომელიც ტელევიზიით კეთდება, არის პოლიტიკური გზავნილი, რომელსაც აღიქვამს აუდიტორია. ეს გზავნილები განსხვავებულია თავისი შინაარსით, თუმცა ამოცანა ერთი აქვს – გამოიწვიოს სასურველი რეაქცია. ნიქსონის გუნდის წევრი გევინი საინტერესოდ აღწერდა ამომრჩევლის თავისებურებას, რომელიც, როგორც წესი პასიურია და ნაკლებად ახდენს მიღებული ინფორმაციის სწორად გაანალიზებას. იგი ამბობდა: “ამომრჩეველი, თავისი ბუნებით, ზარმაცია; იგი არ არის დაინტერესებული მეტი ძალა დაატანოს საკუთარ თავს და გაიგოს, თუ რას ვამბობთ ჩვენ... საჭიროა მონდომება, რათა მივსდიოთ ლოგიკურ არგუმენტს. აუცილებელია გარკვეული ძალისხმევა, რათა ვაიძულოთ გონება იმოძრაოს ლოგიკური მიმართულებით...ჩვენ ვერ შევძლებთ 1968 წლის არჩევნების მოგებას 1952 წლის ტექნიკის გამოყენებით. ჩვენ ვცხოვრობთ არა უბრალოდ სატელევიზიო ეპოქაში, არამედ ეპოქაში, რომელიც განისაზღვრება ტელევიზიით.”

მკვლევარები აღნიშნავენ, რომ ყველაზე მნიშვნელოვანი მოვლენა ამ თვალსაზრისით იყო 1960 წელს გამართული ტელედებატები აშშ-ის პრეზიდენტობის ორ კანდიდატს – ჯონ კენედისა და რიჩარდ ნიქსონს შორის. სწორად მაშინ მოახდინა ტელევიზიამ საკუთარი ძალის დემონსტრირება; მაშინ მოხდა იმ კანდიდატის უარყოფა, რომელიც არ შეესაბამებოდა სატელევიზიო ფორმატს. შემდგომმა კვლევებმა დაადასტურა, რომ რადიომსმენელთა უმრავლესობამ უპირატესობა მიანიჭა ნიქსონს, ტელემაყურებლებმა კი კენედის; ვინაიდან ამ უკანასკნელთა რაოდენობა გაცილებით დიდი იყო, გამარჯვებაც კენედის ხვდა წილად.

საქართველოს პოლიტიკურ ველზე მსგავს გამოცდილებას რაც შეეხება, საინტერესო ფაქტების მოყვანა შეიძლება თბილისის 2010 წლის მერის არჩევნებთან დაკავშირებით. ამ არჩევნებში შეიძლება ითქვას, რომ გამოკვეთილი სარეკლამო კამპანია არც ერთ კანდიდატს არ ჰქონია, სწორედ ამ ფონზე ისარგებლა ძველად არჩეულმა მერმა გიგი
უგულავამ და გამარჯვება მოიპოვა. ფონში იმას ვგულისხმობ, რომ ეროვნული საბჭოს ერთგვარი ლოზუნგი: ’’ბრძოლა დღესვე”, რომელიც არსებული მთავრობის წინააღმდეგ იყო მიმართული, არასწორად იქნა შერჩეული. 2008 წლის რუსეთ-საქართველოს ომის შემდეგ, კვლავ ბრძოლოსკენ მოწოდება ერისთვის არ იქნებოდა ხალხში დადებითი ემოციების გამომწვევი. იგივე შეიძლება ითქვას ირაკლი ალასანიას პარტიაზე “ალიანსი საქართველოსთვის”, სადაც აწეული ცერი თითი, რომ ყველაფერი კარგად იქნება და
აკაპიწებული მკლავები, მუშის რანგში, დასავლური ჟესტები და დეტალებია, რომელიც ქართულ საზოგადოებაში დიდი პოპულარობით არ სარგებლობს, “ქრისტიან-დემოკრატების პარტია” და მერობის კანდიდატის გიორგი ჭანტურიას დაპირება გაზი
– 10 თეთრი; დენი – 5 თეთრი და წყალი უფასო - ხალხში აღქმული იყო, როგოც მითი
და არა რეალობა. სწორედ ასეთ ფონზე, მმართველი პარტიის “ნაციონალური მოძრაობის” კანდიდატმა გიგი უგულავამ მოიპოვა გამარჯვება ხმათა 50, 65 %-ით.
ამ შემთხვევაში შეიძლება ითქვას, რომ გიგი უგულავას გამარჯვება არა ხალხის პოზიტიური სურვილის შედეგია, რასაც მისი ხმების რაოდენობაც (50, 65%) მოწმობს, არამედ იმ ოპოზიციური პარტიების არასწორი საარჩევნო კამპანიის სტრატეგიისა, რომელიც მათ დაგეგმეს. ოპონენტების დაქსაქსულ და არაერთსულოვანმა წინასაარჩევნო აქტებმა წამოწიეს წინ ნაციონალური მოძრაობის რეიტინგი. ოპოზიციური პარტიების გაფანტულობის ფონზე, გიგი უგულავა ცენტრალური ფიგურა გახდა საარჩევნო არენაზე. რა თქმა უნდა, დიდი მნიშვნელობა ენიჭება პოლიტიკური რეკლამის დროს კანდიდატის ხალხთან ურთიერთობას, განსაკუთრებით ბავშვებთან, რომლითაც ხშირად ხდება ამომრჩევლის მანიპულირება. მსგავსი ქმედება ელექტორატში დადებით ემოციებს აღძრავს, რომ კანდიდატი თბილი და კომუნიკაბელური პიროვნებაა, რომ მასთან საუბარი ნებისმიერ დროს შეიძლება. თუმცა მსგავსი რეკლამა, თუნდაც პლაკატის სახით 2010 წლის მერის არჩევნებში იშვიათი იყო. ვინაიდან ყველა კანდიდატი აქცენტს მუშებზე და მოხუცებზე აკეთებდა, ამომრჩეველი დააბნია იმან თუ ვის მისცეს ხმა, რადგან ყველა ერთმანეთს ჰგავს. ასეთ სიტუაციებში იგი ცდილობს ხმა მისცეს იმას, ვინც უკეთ დაამახსოვრა თავი. ფასიანი პოლიტიკური რეკლამები საქართველოში პოპულარულ არხებზე საკმაოდ ძვირია, მიუხედავად ამისა „ნაციონალურმა მოძრაობამ“ განათავსა თავისი რეკლამები და ადვილად შესამჩნევი, დამახსოვრებადი გახდა ამომრჩევლებისთვის. გია თორთლაძის "დემოკრატიული პარტიის" თბილისის მერობის კანდიდატის, დავით იაკობიძის ბილბორდები არჩევნებამდე 2 თვით ადრე დაიდგა, რათა ხალხში მისი ცნობადობა მაღალი ყოფილიყო, თუმცა არასწორმა ლოზუნგებმა და
პარტიის დაბალმა რეიტინგმა მას ხალხში აპრობირება ვერ მოუტანა. სლოგანი „ერთად ვმართოთ თბილისი“ არ შეესაბამება 2010 წლის თბილისში მაცხოვრებელი ხალხის სოციალურ მდგომარეობას. გარდა ამისა, ბილბორდზე განთავსებული მის პოსტერზე არ არის მითითებული ციფრი, რომელიც ამომრჩეველმა უნდა შემოხაზოს არჩევნებისას, რაც უკვე წამგებიანი პოლიტიკის მაჩვენებელია. ისევე, როგორც ნიკა ივანიშვილის პარტია “სახალხო დემოკრატების“ დევიზი „თბილისი ჩვენი სახლია“. აქცენტი უფრო
ეკონომიკურ პრობლემების მოგვარებაზე, დასაქმებაზე ან სხვა საკითხებზე უნდა გაკეთებულიყო, რომელიც ომგამომვლილ თბილისის მაცხოვრებელს იმედს მისცემდა. გარდა ამისა, რეკლამების ფასი, ბილბორდები იქნება თუ სარეკლამო კლიპები ძალიან მაღალია და ოპოზიციურად განწყობილ პარტიებს არ მიუწვდებოდათ ხელი
ისეთი ინტენსივობით გამოეყენებინათ ეს რესურსები, როგორც მმართველ პარტიას ნაციონალურ მოძრაობას. თბილისში ერთ ბილბორდზე რეკლამის განთავსება თვეში 2000-დან 7000 ლარამდე ღირდა და ფასი სარეკლამო ფართობისა და ბილბორდის ადგილმდებარეობის მიხედვით განისაზღვრებოდა. ნათელია, რომ პოლიტიკური კანდიდატის წარმატებას ნაწილობრივ მისი ბიუჯეტი წარმართავს. თუმცა, ალტერნატიური გზები ამომრჩეველთან კომუნიკაციისთვის არაერთხელ გამოუყენებიათ. მაგ: „ლეიბორისტულმა პარტიამ“ ერთ-ერთი არჩევნების დროს, მისი ლიდერის შალვა ნათელაშვილის მოწოდებები აუდიო კასეტაზე ჩაწერა და საქართველოს მასშტაბით გაავრცელა. ეს იმ დროს როცა საქართველოში დენის პრობლემა ჯერ კიდევ გადაუჭრელი რჩებოდა. ასეთი გზის გამოყენება დღეს დღეობით არ იქნება მომგებიანი. გამარჯვებული კანდიდატის ლოზუნგი: “გასაკეთებელი კიდევ ბევრია”. ეს შეიძლება ორი მხრივ გავიგოთ, პირველი რომ ამომრჩეველი დაფიქრდეს და გაანალიზოს ამ პარტიამ მანამდე რეალურად რა გააკეთა და არის თუ არ ღირსი მისი პოლიტიკური საქმიანობის გახანგრძლივებისა. მეორე, სიტყვა “კიდევ” _ მთავარ როლს თამაშობს, ანუ ეუბნება ამომრჩეველს, რომ ამ კანდიდატმა უკვე გააკეთა მისთვის რაღაც, მაგრამ გასაკეთებელი კიდევ ბევრია და უნდა მივიდეს და აირჩიოს, რომ ეს გასაკეთებელიც მისთვის გააკეთოს. სწორედ ამ იმპულსებს ვერ ანალიზებს ელექტორატი, რომელიც მასზე ძალაუნებურად მოქმედებს.

გარდა ამისა, მოწოდება „გასაკეთებელი კიდევ ბევრია“ არის 1982 წლის 27 თებერვლის გაზეთ კომუნისტში დაბეჭდილი ერთ-ერთი სტატიის სათაური, (ამოღებულია სიტყვა ჯერ) ამ ფაქტით მანიპულაცია კი კონკურენტ პარტიებს ძალიან კარგად შეეძლოთ, თუმცა ამ ლოზუნგზე ინფორმაციის მოძიება და ანალიზი უკვე გვიანდელი კვლევის შედეგია. პარტია ნაციონალური მოძრაობა, რომელიც თავისი არსით პროდასავლური ორიენტაციით ხასიათდება და მთელი ძალისხმევით ებრძვის საბჭოთა აზროვნებას და დღევანდელ რუსეთს, იქნებოდა ნათელი გამოაშკარავება, იმისა რომ პარტია ჯერ კიდევ საბჭოთა მარწუხებში ზის და არ ჰყოფნის იმდენი კრეატიულობა რაიმე ახალი მოიფიქროს ან თუნდაც დასავლური კულტურის წარსული გამოცდილება გაიმეოროს. ამ შანსის გაშვება მითუმეტეს, იმ ფონზე როცა მთლიან რესურსს აკონტროლებდა იმდროინდელი მმართველი პარტია, კონკურენტი პარტიების სისუსტეზე მიუთითებს.
საბოლოოდ შეიძლება ითქვას, რომ ნებისმიერ ცივილიზებულ ქვეყანაში არსებობს პოლიტიკური რეკლამა, რომელიც ქმნის კანდიდატის დადებით პოპულარიზაციას საზოგადოებაში იმ მიზნით, რომ ამომრჩეველმა მხარი დაუჭიროს. ნებისმიერ შემთხვევაში, კარგი პოლიტიკური რეკლამა ელექტორატზე გავლენას ახდენს იმდენად, რომ ამან შეიძლება კანდიდატის ბედი განსაზღვროს.