x
image
არჩილ ვერულიძე
როგორ დაეხმარნენ ფუტკრები ჯვაროსნებს შეუვალი აკრის ციხის აღებაში
image

ტრიუმფალურმა პირველმა ჯვაროსნულმა ლაშქრობამ დასავლეთ ევროპის მეფეებს წმინდა მიწის ნაწილის დაპყრობის უფლება მისცა. მაგრამ მუსულმანური სამყაროს წარმომადგენლები არ აპირებდნენ უბრძოლველად დაეთმოდ პოზიციები და ოცნებობდნენ დაკარგული მიწების დაბრუნებაზე. უკვე მე -12 საუკუნის მეორე ნახევარში მუსლიმებს ჰყავდათ ლიდერი, რომელმაც დაიწყო ისლამური ტერიტორიების კონსოლიდაციის პროცესი. საუბარია სალაჰ ად-დინ იუსუფზე (1137-1193), რომელიც კათოლიკურ ევროპაში სალადინის სახელით გახდა ცნობილი. სწორედ მან მოახერხა ავტონომიური ეგვიპტისა და სირიისგან ერთიანი სახელმწიფოს შექმნა და საფუძველი ჩაუყარა მმართველ აიუბიდების დინასტიას. ამის შემდეგ მან გამარჯვება მოიპოვა ხატინში, დაიპყრო სტრატეგიულად მნიშვნელოვანი რამდენიმე ქალაქი: ტიბერია, ასკელონი, აკრა. ბოლოს მას თავად "წმინდა ქალაქი" დაემორჩილა, სალადინმა პირადად წამოიწყო იერუსალიმის განწმენდის რიტუალი. თითქმის მთელი პალესტინა აიუბიდების დინასტიის ფუძემდებლის ხელში აღმოჩნდა. პაპის იურისდიქციაში მხოლოდ ტვიროსის ციხე დარჩა.


ბუნებრივია, პონტიფიკოსს შურისძიება სურდა. 1190 წელს ორგანიზებული იქნა ახალი ჯვაროსნული ლაშქრობა (რიგით მესამე), რომელშიც მონაწილეობა მიიღეს ბრიტანეთის მონარქმა რიჩარდ I ("ლომგული"), საფრანგეთის მეფე ფილიპე II და გერმანიის იმპერატორი ფრედერიკ I (ბარბაროსა). იერუსალიმის დაბრუნების იდეას მხარი დაუჭირა ავსტრიელმა ჰერცოგმა ლეოპოლდ V- მ.


კამპანია 1190 წლის ზაფხულში დაიწყო. რიჩარდი აპირებდა ლა-მანშის გადაკვეთას ფილიპე II- ის არმიასთან გასაერთიანებლად. საფრანგეთის მონარქთან ერთად ისინი ერთმანეთის გვერდიგვერდ მიდიოდნენ, სანამ საკვებთან დაკავშირებით არ შეიქმნა პრობლემა. ჯვაროსანთა ჯარები გაიყო. უკვე 1190 წლის შემოდგომაზე ბრიტანეთის ჯარები სიცილიაში იმყოფებოდნენ, სადაც საკვების პრობლემა მოგვარდა. გარკვეული დროის შემდეგ, რიჩარდმა აიღო კუნძული კრეტა, შემდეგ კი აკრას ციხე ამოიღო მიზანში, რომელიც იერუსალიმისკენ მიმავალ გზაზე ერთგვარ ფორპოსტად იყო განლაგებული. აკრა უკვე ალყაშემორტყმული იყო ჯვაროსნების: კონრად მონფერატელის და ა გვიდო ლუზიანის მიერ, მაგრამ გარნიზონმა მათ ღირსეული წინააღმდეგობა გაუწია. ამავე დროს, სალადინის მოახლოებულმა ჯარებმა თითქმის ალყაში მოაქციეს ჯვაროსნები.



უცნაური ვითარება შეიქმნა: ჯვაროსნები იძულებულნი გახდნენ მნიშვნელოვანი ძალები ქალაქისგან მოშორებით დაეტოვებინათ, რათა არ მიეცათ სალადინისთვის უფლება შეერთებოდა ქალაქის გარნიზონს, მაგრამ ამავე დროს, ევროპელებმა ვერ შეძლეს გადამწყვეტი შეტევის მიტანა ციხესიმაგრეზე - ამ შემთხვევაში სალადინი მათ ზურგიან შეუტევდა. 1191 წლის ზაფხულისთვის ინგლისის მეფე ჯვაროსნების ძალებს შეუერთდა და ალყას სათავეში ჩაუდგა.

image

რიჩარდმა გადაწყვიტა მოქმედება არა ძალდატანებით, არამედ ეშმაკობით: კატაპულტის საშუალებით მან აკრის კედლებს იქით გადაყარა თიხის ქოთნები, რომელთა შემადგენლობა სრულიად მოულოდნელი აღმოჩნდა მუსლიმი მეომრებისთვის. გატეხილი ქოთრნებიდან გამოფრინდნენ ფუტკრები, რომლებიც გესლავდნენ ქალაქის დამცველებს, მათ არ ემოსათ მძიმე აბჯარი. ბუნებრივია, უაზრობა იყო ასეთ პირობებში წინააღმდეგობის გაწევა. შტურმზე წასულმა რამდენიმე ასეულმა მეომარმა ადვილად აიღო ციხის კედლები და გაუხსნა კარიბჭე მოკავშირეთა არმიას. სარაცინების (იგივე სარკინოზები) მმართველი იძულებული გახდა დათმობებზე წასულიყო და ციხე ჯვაროსნებს დაუთმო.


მაგრამ მესამე ჯვაროსნული ლაშქრობა საბოლოოდ წარუმატებელი აღმოჩნდა ჯვაროსნებისათვის. ძირითადად ევროპელ მეფეებს შორის მუდმივი დაპირისპირების გამო, იერუსალიმის აღება ვეღარ შეძლეს, მალე ევროპელები იძულებულნი გახდნენ სამშობლოში დაბრუნებულიყვნენ. საბოლოო ჯამში, სალადინთან სამშვიდობო ზავი დაიდო, რომლის მიხევითაც მხოლოდ მცირე სანაპირო ზოლი დარჩა ქრისტიანთა დაქვემდებარებაში, ქალაქ იაფიდან ტვიროსამდე.

0
214
6-ს მოსწონს
ავტორი:არჩილ ვერულიძე
არჩილ ვერულიძე
214
  
კომენტარები არ არის, დაწერეთ პირველი კომენტარი
0 1 0