როგორ ვასწავლოთ გონებაში დათვლა ბავშვს

სხვა

2020, 12 მარტი, 15:17

ბავშვებს სკოლაში საკმაოდ უჭირთ: ან რაღაც ავიწყდებათ, ან საშინაო დავალებაა ბევრი. და როდესაც საქმე მათემატიკის შესწავლამდე მიდის, უმრავლესობამ საერთოდ არ იცის პირველ რიგში რა უნდა აითვისოს და როგორ იმუშაოს რთული ციფრებით, ფორმულებით და სხვა თავსატეხებით.

არსებობს რამდენიმე ხრიკი, რომლებსაც შეუძლიათ ოდნავ მაინც გაუმარტივოს ცხოვრება ნებისმიერ მოსწავლეს, განსაკუთრებით მაშინ, თუ გაკვეთილზე კალკულატორის გამოყენებას კრძლავენ. სწორედ მათზე მოგითხრობთ ახლა.

1. იმ რიცხვის კვადრატში აყვანა, რომელიც მთავრდება 5-ზე

ნებისმიერი ორნიშნა რიცხვი, რომელიც მთავრდება 5-ზე, იოლად ასაყვანია კვადრატში, საჭიროა მხოლოდ რიცხვის პირველი ციფრი (ათეული) გაამრავლოთ ციფრზე, რომელიც მეტია ერთით. შემდეგ კი მიღებულ მნიშვნელობას მიაწეროთ 25.

მაგალითად კვადრატში უნდა ავიყვანოთ 65: პირველი ნაბიჯი: 6 Х 7 = 42. მეორე ნაბიჯი: მივუწეროთ 25, მივიღებთ 4225.

2. ორნიშნა რიცხვების კვადრატში აყვანა

რთული ორნიშნა რიცხვის კვადრატის გამოთვლაც ძალიან იოლია, თუ ის მთავრდება 1-ზე. საჭიროა საწყისზე ერთით ნაკლები რიცხვის კვადრატს მივუმატოთ ესავე ერთით ნაკლები რიცხვი და საწყისი რიცხვიც.

მაგალითად, საჭიროა ვიპოვოთ 41-ის კვადრატი:

41^2 = 40^2 + 40 + 41 = 1 600 + 81 = 1 681.

3. ორნიშნა რიცხვების გამრავლება 11-ზე

იმისათვის, რომ ორნიშნა რიცხვი სწრაფად გავამრავლოთ 11-ზე, საჭიროა შევკრიბოთ ეს რიცხვები. თუ ჯამი გამოდის ერთნიშნა, მაშინ მას უბრალოდ ჩავსვავთ საწყისი რიცხვის შუაში.

მაგალითად, 63 х 11 = 693 (9 = 3 + 6).

თუ ჯამი გამოდის ორნიშნა, მაშინ ალგორითმი რთულდება ერთი ნაბიჯით. ჯამის ბოლო ციფრს ასევე ვსვავთ საწყისი რიცხვის შუაში, ხოლო ჯამის პირველი რიცხვი- ყოველთვის ერთიანია, იმდენად რამდენადაც ორი რიცხვის ჯამი ვერასოდეს იქნება 18 (9+9)-ზე მეტი. და ამ ეთიანს უბრალოდ მივუმატებთ საწყისი რიცხვის პირველ ციფრს.

მაგალითად:

93 х 11 = 9(12)3 = 1 023.

4. რთული გამრავლება

ზოგ შემთხვევაში რიცხვების ერთმანეთზე გადამრავლებაში გვეხმარება მათი დაშლა მარტივ მამრავლებად.

მაგალითად, 16 х 225 = (2 х 2 х 2 х 2) х 225

შემდეგ თითოეულ ორიანს ცალცალკე ვამრავლებთ გასამრავლებელ რიცხვზე და შედეგის პოვნაც არც თუ ისე რთული გამოდის.

(2 х 2 х 2) х (2 х 225) = (2 х 2) х (2 х 450) = 2 х (2 х 900) = 2 х 1 800 = 3 600.

5. ერთიანებისგან შემდგარი რიცხვების თავის თავზე გამრავლება

ამ კანონზომიერების სიტყვებით ახსნაზე უფრო მარტივია ამ ცხრილის დაკვირვება. მთავარია - სწორად დათვალოთ ერთიანების რაოდენობა რიცხვში.

6. სამნიშნა რიცხვების გამრავლება ერთნიშნაზე

ყველაფერი გენიალური მარტივია, საჭიროა მხოლოდ „საშინელი“ სამნიშნა რიცხვი დავშალოთ მარტივებად.

მაგალითად, 284 х 3 = (200 + 80 + 4) х 3 = (200 х 3) + (80 х 3) + (4 х 3) = 600 + 240 + 12 = 852.

7. როგორ მოვძებნოთ დიდი რიცხვიდან პროცენტი

ამოცანის გასამარტივებლად რიცხვსაც და პროცენტსაც ვყოფთ 10-ზე, შემდეგ კი შედეგებს ვამრავლებთ ერთმანეთზე.

მაგალითად, 300-ის 70 %: 7 х 30 = 210.

8. 9-ის გამრავლების ცხრილი

თუ გვიჭირს დაზეპირება, დაგვეხმარება ხელები. ვუყურებთ ხელებს და ვხრით თითს, რომელიც შეესატყვისება გასამრავლებელ რიცხვს. მის წინ თითების რაოდენობა - ათეულებია, მის შემდეგი კი - გამრავლების შედეგად მიღებული ერთეულები.

მაგალითად, 6 х 9 = 54 ( 5 თითი მოხრილამდე და 4 მოხრილის შემდეგ).

9. 5-ზე გაყოფა

სწრაფად და მარტივად რომ გავყოთ დიდი რიცხვი 5-ზე, საჭიროა გავამრავლოთ ის 2-ზე და მძიმით „გადავწიოთ“ ბოლო ნიშანი.

მაგალითად: გვსურს 341 გავყოთ 5-ზე. ვამრავლებთ 341 -ს 2-ზე და ვღებულობთ 682-ს. მძიმეთი გამოვყოფთ ბოლო ციფრს და მივიღეთ 68, 2.

10. მაგიური რიცხვი 1 089

და ბოლოს, ეს არა იმდენად ხრიკია, რამდენადაც ინტენსიური კანონზომიერება, რომელსაც კედევ ერთხელ შეუძლია დააინტერესოს ბავშვი მათემატიკით.

უნდა ავიღოთ ნებისმიერი სამნიშნა რიცხვი, რომელიც კლებადი ციფრებით შედგება (მაგალითად 431 ან 863) და გამოვაკლოთ რიცხვი, რომელიც დაწერილია იგივე ციფრებით მაგრამ შებრუნებული თანმიმდევრობით. შემდეგ, მიღებულ სხვაობას უნდა მივამატოთ უკუღმა ჩაწერილი რიცხვი. მიღებული ჯამი ყოველთვის იქნება 1 089.

შევამოწმოთ ამ მაგალითზე:

431 – 134 = 297. მიღებულ სხვაობას მივუმატოთ მისი "სარკისებური" მნიშვნელობა: 297 + 792 = 1 089.

მეორე მაგალითი: 863 – 368 = 495. 495 + 594 = 1 089.

და ასე შეიძლება გააგრძელოთდაუსრულებლად, შედგი ყოველთვის იქნება 1089.