იოსებ ბესარიონის ძე სტალინი გარდაიცვალა 1953 წლის მარტში.

ახლა უკვე 2020 წელია, მაგრამ ლიდერის გარდაცვალების მიზეზების შესახებ დავა კვლავ მიმდინარეობს.

შეიძლება თუ არა, რომ სტალინი მომკვდარიყო ბუნებრივი სიკვდილით? ვინ შეიძლება იყოს მისი მკვლელობის ორგანიზატორი და შემსრულებელი?

მისი მმართველობის დროს სტალინი ეყრდნობოდა ქვეყნის სამ უმსხვილეს ძალას:

- პარტიულ აპარატს

- ჯარს

- სახელმწიფო უსაფრთხოების ორგანოს

სწორედ ეს ძალები წარმოადგენდნენ სტალინის დროს ქვეყანაში ძალაუფლებას და თუ ვინმეს შეეძლო სტალინის განადგურების გადაწყვეტილება მიეღო, ეს მხოლოდ მათ შეეძლოთ.

მაგრამ ზუსტად ვინ? არსებობს რამდენიმე ვარიანტი,

ვარიანტი 1 - პარტიული აპარატი

ომის შემდეგ, სტალინი გეგმავდა ხელისუფლების ცენტრი და ქვეყნის მმართველობა გადაეტანა პარტიიდან სსრკ მთავრობაში.

რასაკვირველია, ეს ვერ გაახარებდა კომუნისტური პარტიი წევრებს.

ამასთან, 1950-იანი წლებისთვის ძველი პარტიულები უკვე ცოტანი იყვნენ. ამასთან, ისეთ საკვანძო ფიგურებს, როგორიცაა, მაგალითად, მალენკოვი, უკვე ჰქონდა მაღალი თანამდებობები სსრკ-ს მთავრობაში.

ვარიანტი 2 - სამხედრო.

1945 წელს ომში გამარჯვების შემდეგ, საბჭოთა კავშირის დიდმა სამხედრო ლიდერებმა, როგორიცაა ჟუკოვი, კონევი, როკოვსოვსკი და სხვები, დიდი გავლენა და ავტორიტეტი მოიპოვეს.

არსებობს ვარიანტი, რომ მათ ყველა შესაძლებლობა ჰქონდათ ხელში აეღოთ ძალაუფლება სტალინის შესაძლო წასვლის შემდეგ. უფრო მეტიც, ომის შემდეგ, ბევრი სამხედრო აღმოჩნდა სტალინური ზიზღის ქვეშ (ჟუკოვი, ტელეგინი და ა.შ.).

მაგრამ ეს ვარიანტი ნაკლებად სავარაუდოა, რადგან,

სტალინი დიდი პატივით სარგებლობდა უმაღლეს სამხედრო მოსამსახურეებს შორის, მათ ხომ ერთად გაიარეს ომი.

გარდა ამისა, 1953 წლის მარტის შემდგომმა მოვლენებმა აჩვენა, რომ სამხედროები განსაკუთრებული ატივობით არ გამოირჩეოდნენ, თუ ბერიას დაკავებას არ ჩავთვლით.

ვარიანტი 3 - სახელმწიფო უსაფრთხოების ორგანო, ეს ვარიანტი კიდევ უფრო ნაკლებად სავარაუდოა.

30-იანი წლების რეპრესიების შემდეგ, სტალინმა თითქმის მთლიანად გაასუფთავა ორგანო პოტენციური მოწინააღმდეგეებისგან. 1938 წელს სახალხო კომისრის პოსტზე დანიშნა ბერია (მისი უახლოესი თანამოაზრე) და ომის შემდეგ, აბაკუმოვი, მას შეეძლო მშვიდად ყოფილიყო სპეცსამსახურების ერთგულების გამო.

თავის მხრივ, სტალინს ყოველთვის ეშინოდა სახელმწიფო უსაფრთხოების ორგანოს სიძლიერის. მართლაც, ბევრმა უსაფრთხოების ოფიცერმა იცოდა ქვეყანაში არსებული რეალური ვითარება და ჰქონდათ შესაძლებლობა კოორდინაცია გაეწიათ საგარეო დაზვერვისთვის.

ალბათ ეს არის სწორედ ის, რის გამოც სტალინი მუდმივად ცვლიდა საბჭოთა სპეცსამსახურების ხელმძღვანელობას და პირად დაზვერვას იძენდა.

რა თქმა უნდა, სტალინის გარდაცვალების სხვა ვარიანტებიც არსებობს:

- მკვლელობაში გარე ძალების მონაწილეობა, რადგან დასავლეთში მრავალი მტერი ყავდა.

- ბუნებრივი სიკვდილი, ცუდი ჯანმრთელობის გამო.