რომელია თქვენი საყვარელი საკვები? პასუხი ჩვეულებრივ, შემდეგი იქნება: შაურმა, კარტოფილი ''ფრი'', პიცა, ღვეზელი, სუში.. დამატებული ყავა და კოკა-კოლა. ეს საკვები მხოლოდ კილოგრამებს გმატებთ!

სწორი დიეტა პროტეინებს, ვიტამინებს და მინერალებს ითვალისწინებს. სიმაღლეში ზრდისთვის ნახშირწყლების მიღება (ბრინჯი, პური, პომიდორი, სიმინდი და სხვა მარცვლეული) კარგია, მაგრამ არა იმდენად ეფექტური, რომ უზომოდ მიირთვა (მეტწილად კალორიულია). აზიელი ხალხი სიმაღლით ვერ დაიკვეხნის - მათ რაციონში ბრინჯი და სიმინდი შეუცვლელია. წარმოსადეგი ევროპელები კი, ცილებით მდიდარ საკვებს მიირთმევენ.

დაბალცხიმიან დიეტას დიაბეტამდე მივყავართ. აჯობებს უჯერი ცხიმი მიიღოთ, ნაკლები ქოლესტერინის და კალორიის შემცველია - მცენარეული ზეთები, მიწისთხილი, ნიგოზი, ავოკადო, ორაგული და სხვ. დალიეთ უცხიმო რძე და კერძის მომზადებისას კარაქი მცენარეული ზეთით ჩაანაცვლეთ.

ნაჯერი ცხიმით სავსე კერძი (კრემიანი ნამცხვარი, ქოქოსის ზეთი, ღორის ხორცი, კარაქი, შავი შოკოლადი და სხვ.) ჭარბის წონის და ზრდის შეფერხების მიზეზი ხდება. ამას გარდა, სისხლში დსლპ-ქოლესტერინის დონე იმატებს და არტერიის კედელი ვიწროვდება. ნაჯერი ცხიმის გარკვეული დოზა ორგანიზმს სჭირდება, ამიტომ კვერცხის გული მიირთვი.

სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი ფერმენტები, ჰორმონები და ანტისხეულები პროტეინშია, რაც კუნთოვან ქსოვილს აშენებს! კვების რაციონში საპატიო ადგილი ამინომჟავით (რძის ნაწარმი, კვერცხი, პარკოსანი მცენარეები, კაკალი, თევზი, ქათმის ფილე და სხვ.), კალციუმითა და ვიტამინებით მდიდარ პროდუქტებს, ხილსა და ბოსტნეულს დაუთმე. ექიმები 7-8 ჭიქა წყლის მიღებას გვირჩევენ! დადგენილია, რომ ზრდის ჰორმონის გამოყოფას გლუკოზა თრგუნავს, ამიტომ ის თაფლის სახით მიიღე. იკვებე დღეში ექვსჯერ, მცირე ულუფებით. დაძინებამდე კუჭს ნუ ამოივსებ. ძილის ნაკლებობა ზრდის ხელისშემშლელი ფაქტორია. სომატო-ტროფინის 70% ღამით გამოიყოფა, ღრმა ძილის დროს. გამოიძინე სრულყოფილად, გამართულ საძილე პოზიციაში, მაგარ და სწორ საწოლში (ბალიში - დაბალი), სუფთა (ფანჯარა გამოაღე), ბნელ ოთახში. დაწოლამდე ჭიქა წყალი ან რძე დალიე (ორგანიზმის გასაწმენდად), არ მიიღო კოფეინი, ნიკოტინი, ალკოჰოლი და დარწმუნდი, რომ ხელ-ფეხი თბილი გაქვს. დღის მანძილზე თუ ივარჯიშებ, უკეთ დაგეძინება (მეტაბოლიზმი დაჩქარდება). ცხელი შხაპი კარგი იდეაა. მოსვენებაში სუნთქვითი წვრთნებიც დაგეხმარება. ტვინმა ''ძილის სიგნალი'' რომ გამოსცეს, ყოველდღე ერთ დროს გაეშურე საძინებლისკენ. ძილის მოთხოვნილება განსხვავებული გვაქვს, გაღვიძების დრო იმდენად საყურადღებო არ არის, რამდენადაც დაძინების. დილით ენერგია უნდა იგრძნო და არა დაღლა. ხერხემლის სწორი მდგომარეობა მნიშვნელოვანია; მუხლებქვეშ ბალიში ამოიდე და გულაღმა ნუ დაწვები.

სტატისტიკა მოწმობს, რომ საჯარო სამსახურში მაღალ ადამიანს მეტი შანსი ეძლევა, დასაქმდეს, რადგან საზოგადოება უფრო სერიოზულად და ნდობით უყურებს, ვიდრე დაბალს. მოგიწევს, რამდენიმე სმ საიდუმლო ხერხით მოიმატო:

1) გაიკეთე აწეული თმის ვარცხნილობა ან სწორი კარე.2) ჩაიცვი ერთ ტონში გადაწყვეტილი სამოსი (არანაირი ჰორიზონტალური ან კუბოკრული პრინტი; არც ქამარი და ფეხის სამაჯური), V ჭრილით და ვერტიკალური ხაზებით. მოკლე ფეხები სააშკარაოზე რომ არ გამოიტანო, ზედა შარვლის ფერთან მიაახლოე. დიაგონალური ხაზები კარგია სხეულის ნაკლოვანების დასამალად. ფართო მხრების ეფექტისთვის ე.წ. ბალიშები გამოიყენე ან ასეთი ტანსაცმელი შეარჩიე:სუფთა ჰაერი, ჯანმრთელი სუნთქვა სიმაღლეში ზრდასთან კავშირშია. ჟანგბადი ხელს უწყობს ბიოქიმიურ პროცესებს. სიბრაზის დროს ღრმად არა, ზედაპირულად ვსუნთქავთ (shallow breathing), ამიტომ სცადე, იყო კარგ განწყობაზე. დაკავდი მედიტაციით, ღრმად ჩაისუნთქე (3-5 წამით ჰაერი ცხვირით შეისუნთქე და ნელა ამოისუნთქე), თავში სისხლის ცირკულაცია გაუმჯობესდება.

სპორტული აქტივობები სიმაღლეში ზრდისთვის: ჰაერში ხტომა, კალათბურთი, ფრენბურთი, ფეხბურთი, ბეისბოლი, ჩოგბურთი/ბადმინტონი, აერობიკა, ტანვარჯიში, ძუნძული. კვირაში სამი დღე გაიწელე, სცადე მისწვდე იმ ხაზს, რომელიც ამჟამად ''მიუღწეველია''. მომდევნო 3-6 თვე თავს ძალა დაატანე, იძინო 8 საათი. სიმაღლეში ყოველ მესამე კვირას გაიზომე. თვალები დახუჭე და თავი 20 სმ-ით მაღალი წარმოიდგინე. რას გრძნობ, ხომ კარგია?.. შრომად ღირს! გონებას უთხარი, ''მე შემიძლია''.

ვარჯიშამდე 2 საათით ადრე გონივრულად დანაყრდი. ზომიერება! ფიზიკური დატვირთვის დოზას ნუ გადაამეტებ, 20-30 წთ საკმარისია. ზრდის ჰორმონის გამომუშავებას ასტიმულირებს მსუბუქი ათლეტიკა, მძიმე კი, აფერხებს... დიდი წონებით ვარჯიში ხერხემლის მალებს ერთმანეთთან აახლოებს და სიმაღლის შემცირება გარდაუვალია…